Таянч концпект

Tarifli boshqaruvning afzallik va kamchiliklari
Proteksionizmning salbiy xususiyatlariga quyidagilarni kiritish mumkin:
Aholi turmush darajasida sof yo‘qotishlarning ortib ketishi. Import bojlari kiritilganidan keyin xaridorlar olib kirilgan tovarlar uchun yanada yuqoriroq haq to‘lashga majbur bo‘lishadi. Bu investitsiyalarga aylanishi mumkin bo‘lgan iste’moldan ortadigan jamg‘armalarni kamayishiga olib keladi.
Yanada ko‘proq mamlakatlar tomonidan tarif cheklashlarini joriy etilishining zanjir reaksiyasi bilan bog‘liq xalqaro ko‘paytiruvchi effektning paydo bo‘lishi.
Milliy iqtisodiyotda nosamaraviy sohalar va korxonalarning saqlanib qolishi. Milliy korxonalarga imtiyozlar berilishi sharoitida ishlab chiqaruvchilarda xarajatlarni kamaytirish va raqobatbardosh tovarlar ishlab chiqarishga rag‘bat bo‘lmaydi.
Iqtisodiy sohada korrupsiya va o‘z amalidan foydalanishning boshqa ko‘rinishlari keng tarqaladi. Milliy iqtisodiyotning «yopiqligi» odatda TIFning kriminallashuvi uchun ozuqa muhitini yaratadi.
Hukumatning TIFni tartibga solish bo‘yicha chora-tadbirlar kompleksini joriy etishga majbur etuvchi omillar (ijobiy omillar) ichida quyidagilarni ajratib ko‘rsatish mumkin:
· Iqtisodiyotning yangidan shakllanayotgan sohalari qudratli xorijiy kompaniyalar raqobatidan himoyalash.
· Davlat ko‘magisiz tuzilmasini qayta qurishning iloji bo‘lmagan jahon bozorida raqobatbardosh bo‘lmagan «eski» sohalarni qo‘llab-quvvatlash.
· Diskriminatsion savdo siyosati olib borayotgan mamlakatlar yoki kompaniyalarga javob tariqasida demping va xorijiy raqobatning boshqa nohalol usullari bilan kurashish.
· Jahon bozor kon’yunkturasidagi tebranishlarning milliy iqtisodiyotga ta’sirini kamaytirish. Bu omil xomashyo va tabiiy resurslar eksport qiluvchi mamlakatlar uchun dolzarb hisoblanadi.
· Byudjetning daromad qismini ko‘paytirish - o‘tish davri iqtisodiyotli va rivojlangan mamlakatlarda davlat byudjeti ko‘pincha proteksionistik siyosatning tarkibiy unsurlari bo‘lgan bojxona bojlari va boshqa egri soliqlar hisobiga amalga oshiriladi.