Tasviriy san’at va qo‘l mehnatiga 0 ‘qitish maxsus

l.Umumta’lim predmetlarini o'qitish uchun asos sifatida kun-
dalik-maishiy tushunchalami shakllantirish.
167

---

0 ‘quvchilar har xil narsalami yasash bilan o‘ng, chap, orqada, 
tepada, yonida, o‘rtada, so'ra, ayt, ber kabi so‘zlami hamda so‘z 
birikmalarini o‘rganadilar. Ular o‘rgangan va bevosita amalda 
qo‘ llagan nutq materiallari nutq o‘stirish, «yakka mashg‘ulot» va 
boshqa darslania uchraydi. Ayrim tushunchalar bevosita predmetli 
munosabatda o‘zlashtiriladi. Masalan: «ЬоЧак», «yarim», «andoza», 
bolalar topshiriqni bajaradilar (andoza qirqing, qog‘ozni buklang, 
qirqing, bir boiagini oling).
Predmet amaliy ta’lim darslarida matematik tushunchalar ham 
o‘zlashtirilib, ular aynan matematika darslarida mustahkamlanadi.
Ikki qismga boMing. Plastilinni ikki qismga boidim .
Teng ikkiga boiing. Plastilinni teng ikkiga bo‘ldim.
Uchburchakni qirqing. Uchburchakning chetini qirqdim.
Doirani bo‘yang. Doirani chizigMgacha bo‘yadim.
2 .0 ‘quvchilar tafakkur ini rivojlantirish.
Predmetli amaliy ta’lim 
darsidagi har qanday amaliy faoliyat o‘zida tafakkur jarayonlari 
(analiz-sintez, umumlashtirish, taqqoslash, ajratish)ni mujassam eta­
di. 0 ‘quvchi obyektni qabul qiladi, tahlil qiladi, uni qismlarga ajra- 
tadi, qismlardan asosiysi va ikkinchi darajaligini aniqlaydi, o‘zaro 
taqqoslaydi. Bulardan tashqari mazkur darslarda o‘quvchi mantiqiy 
tafakkurining rivojlanishiga sharoit yaratiladi. Bolalar o‘z predmetli 
amaliy faoliyatini ongli ravishda rejalashtiradilar (og‘zaki, yozma 
ravishda). Turli (mehnat-kasbiy) malaka va ko'nikmalami shakllan­
tirish:
- mehnat-harakatlar ketma-ketligini aniqlaydi;
- ish uchun kerakli uskuna va jihozlami ajratadi;
- obyektni qismlarga boiadi;
- material-buyum ishlab chiqaradi tayyorlaydi;
- qismlami yig‘adi, sozlaydi;
- mehnatni tashkil qilish va mehnat qilish madaniyati ishlab 
chiqiladi.
0 ‘quvchilami barkamol shaxs, komil inson sifatida tarbiyalash.
3.Predmetli amaliy ta’lim darslarida kichik sinf o'quvchilari 
mehnatga psixologik, jismoniy jihatdan tayyorlanadi. Amaliy fao­
liyat davomida mehnatsevarlik, intizom, mas’uliyat kabi jihatlar 
tarbiyalanadi, o‘qituvchilar va o‘rtoqlari bilan munosabatga kiri- 
shish orqali shaxs sifatida shakllanib boradi.
168

---

Ularda axloqiy sifatlar, qoidalarga rioya qilish shakllanadi.
Har bir dars uchun dastur talablari asosida tushuncha va a&av- 
vurlar, jumlalar belgilanadi hamda ulaming egallanishi majburiydir. 
Har bir chorak uchun o‘quvchilar egallashi kerak bo‘lgan malaka 
(nutqiy, fikrlash, mehnat, faoliyatni tashkil qilish)lar alohida ajra- 
tiladi. Dastur talablarini o‘quvchilar yil davomida ketma-ket tvxrli 
buyumlar yasash, ya’ni har xil faoliyat jarayonida o‘zlashtiradilar.
0 ‘qituvchi yangi mavzuni o‘zlashtirish orqali shakllmgan 
barcha ko‘nikma va malakalami predmetli-amaliy faoliyat iavo> 
mida egallanishini tashkil qilishi zarur.
Predmetli amaliy ta’lim o‘quv rejadagi bir qancha o‘quv pred- 
metlari-fanlar uchun tayyorgarlik bosqichini o‘taydi va shu o’rinda 
unda egallangan malakalar boshqa darslarda mustahkamlmadi. 
Bunda o‘quvchining bir darsda egallagan bilimi boshqa vaziyatda- 
yangi sharoitda qo‘llana olinishini to‘g‘ri tashkil qilmoq Kerak. 
Predmetli amaliy faoliyat o‘quvchilami voqea-hodisalami, predmet* 
laming o‘zaro bog‘liqligini tushunishga va shu asosda ijtimoiy 
hayotga moslashishga o‘rgatadi.