«tasvir» nashriyot uyi

450-mashq.
 Uyga vazifa. «Men sinovlarga qanday tayyorlanaman?»
mavzusida matn tuzing. Unda ravishlardan foydalaning.
T o ð s h i r i q . Berilgan so‘zlarni holat, payt, o‘rin, miqdor-daraja
ravishlariga ajratishga harakat qiling.
Astoydil, birin-ketin, bafurja, qalban,  ertalab, saharlab,
ataylab, atayin, qat’iyan, qishin-yozin, qisman, bexosdan,
iñhkari, tashqari, olg‘a, ko‘p, oz.
BILIB OLING.
 Ravishlar ma’nosiga ko‘ra holat,
ðayt, o‘rin, miqdor-daraja, maqsad-sabab ravishlariga
bo‘linadi.
ESDA TUTING. 
Ataylab, atayin, noiloj, noilojlik-
dan, jo‘rttaga, qasddan kabi ravishlar maqsad-sabab
ravishlari hisoblanib, ularning miqdori u qadar ko‘p emas.
 
RAVISHLARNING MA’NO ÒURLARI

---

181
451-mashq. 
Yangiñha, yillab, qo‘qqisdan, rostdan, avvallari, so‘ngra
ravishlarini qatnashtirib gaplar tuzing.
452-mashq. 
Ravishlarni aniqlab, ularning qaysi turga mansubligini
ayting.
1. Men har kuni bir neñha marotaba o‘zimni o‘zim tergay-
man, maslahatlarim yetarliñha samimiymikin? Do‘stlarimga yetar-
liñha sadoqatlimanmi? (Konfutsiy) 2. Ho‘kiz keñhqurun qorni
oñhib, ñharñhab kelsa, uning oldiga bir bog‘ quruq ðoyani
tashlab qo‘yar ekan. («Susambil») 3. — Xafa bo‘lma, o‘g‘lim,—
dedi Davronov asta boshini ko‘tarib. (Parda Tursun) 4. Ertalab
tursa, ko‘cha eshik lang ochiq, yong‘oqqa bog‘loqlik sigir yo‘q.
(O‘. Hoshimov) 5. Bayramga taraddud hozirdanoq qizib ketdi.
(O‘. Hoshimov)
453-mashq. 
Gaplarni ko‘chiring. Ravishlarning tagiga ñhizing va
qanday ma’no anglatayotganini ayting.
1. Shunda beñhora sayyor iltimos qilmish darrov, Vasiya-
timni aytay, agar bo‘lsa bemalol. (Shukrullo) 2. U bexosdan
kelib, yigitni belidan oldi-da, ñhirðirak qilib uloqtirib yubordi,
yigit anñha yergañha gandiraklab borib tizzalab qoldi. (Mirkarim
Osim) 3. Elñhi hozir o‘z ðodshohining toðshirig‘ini bajarish
uñhun butun ayyorligini ishga solar, tilyog‘lamalik qilib,
Òo‘marisni maqtab, ko‘klarga ko‘tarar edi. (Mirkarim Osim)
4. O‘g‘illari suyunib, safar tayyorgarligini ko‘rishib, erta saharda
otlanib yo‘lga tushibdilar. (Ertakdan) 5. Ba’zan Hasanni ham
birga olib ketadi. (O. Husanov)
1. Ravishlar ma’nosiga ko‘ra qanday turlarga bo‘linadi?
2. Qanday qo‘shimñhalar ravish yasovñhi qo‘shimñhalar
hisoblanadi?
3. Òubdan, to‘satdan, rostdan kabi ravishlarni tarkibiy qism-
larga ajratish mumkinmi?
4. Ravishlarning sifat va otlardan farqini ayting.