Metalepsiya hodisasi. Metalepsiya
- o'rin olish, almashinish
degan ma'nolarni anglatadi va bu hodisa organik
kimyoda eng ko'p jarayonlar uchun tegishli.
Masalan, 1834-yilda
Jan Batist Dyuma
(1800-
1884 yy.) etanolga xlor ta'sir ettirib xloral
(СгНзС
1
зО)ш
sintez qildi, ammo bu tajriba
rasman Y.Y.
Berseliusning
elektrokimyoviy
nazariyasiga qarama-qarshi edi, chunki vodorod
o'rniga xloming almashinishi muinkinligi hali
hech kimning xayoliga kelmas edi. 1838-yilda
J.B. Dyuma
CH3COOH
dan
CCI3COOH
oldi va
uning fizik xossalarida ayrim o'zgarishlar ro'y
berganini aniqladi, ya'ni almashinish-o'rin olish reaksiyalari natijasida
dastlabki moddalar fizik, mexanik va kimyoviy xossalari o'zgaradi.
1842-yilga kelib, L. Melzens teskari reaksiyani amalga oshirdi, ya'ni
trixlorsirka kislotasidan oddiy sirka kislotasini qayta sintez qildi.
Do'stlaringiz bilan baham: |