Tashmatov Shuhrul 11 itini не t Icli

Germamya tarbdy maktablarining o‘ziga xos xususiyatlari

Taniqli ingliz iqtisodchi olim Mark Blaug XIX asrning 60-yillarida Yevropa qit’asida klassik iqtisodiy maktabga muqobil nazariy maktablaming shakllanishini ta’minlaydigan haqiqiy intellektual inqiroz seziimasdan turib, yagona tarbdy maktabgina o‘zining muqobil modelini taklif qilganini alohida ta’kidlaydi (Блауг М. Экономическая мысл в ретроспективе. Дело ЛТД, 1994, стр, 275). Haqiqatan ham, tarixiy maktab nazariyotchilari XIX asr Germaniyasi taraqqiyotiga va ihn-fan rivojiga salmoqU hissa qo'shdilar. «Tarixiy usul» jozibasi keyingi avlod iqtisodchilari tomonidan Yangi tarixiy maktabning yaratilishiga sabab bo‘ldi.

Barcha tarixiy maktablaming mualliflari klassiklarni tanqid qilishda bir fikrda edilar. Ular klassiklar abstraksiya va umumiy xulosalarga berilib, kerakii fakt va kuzatishlarga e’tiborsiz qarashayotganliklarini, shuningdek, iqtisodiy liberalizm negizlarini mutlaq holda ko'rsa- tayotganliklarini tanqid qilib, voqelikni haqqoniy tadqiq qilish maqsadga muvofiq deb hisoblaydilar.

Yangi davr talablarini F.List va keyinchalik tarixiy maktab vakillari hal etishga harakat qildilar. F.List o‘z qarashlari bilan nafaqat iqtisodiy nazariyani rivojlantirishga intildi, balki endi rivojlanayotgan davlatning iqtisodiiy siyosatini tubdan o‘zgartirishga harakat qildi. Uning milliy xo'jalik tizimi ilg'or nemis butjuaziyasi manfaatlarmi ifoda etib, indus­trial rivojlanish yo‘llarini izladi.

Tarixiy maktab vakillari tarixdan bo‘lak yana nima milhy bo‘lishi mumkin, degan fikrlarga asoslanib, siyosiy iqtisodda tarixiy usul o'mini ko‘rsatishga harakat qildilar. Ular milliy fan sifatida siyosiy iqtisod orqali tabiiy xususiyatlarga va xalq harakatlariga bog'liq holda rivojlanadigan milhy xo‘jaliini o‘rganislini o‘z oldilariga maqsad qilib qo'ydilar. Щ

2. 
   F.Listning iqtisodiy qarashlari