Tashev bekjigit jonanbek o’G’li kardiyopatologiya belgilarini o’rganish uchun ultra yuqori aniqlikli elektrokardiografiya metodidan foydalanish

2.1 Elektrokardiogrammaning asosiy tishlari, intervallari va segmentlari.
EKG - miyokardning depolarizatsiyasi va repolarizatsiyasi jarayonida yuzaga keladigan yurakning EMFni qayd etish. Bu egri chiziq bo'lib, unda bir qator tishlar, intervallar va segmentlar ajralib turadi (3-rasm).
Fig.3 Oddiy elektrokardiogrammaning to'lqinlari va intervallari Oqim yo'qligida qayd etilgan gorizontal chiziq izolinya deb ataladi. To'lqin - yurakning o'tkazuvchanlik tizimi orqali impulsning grafik tarzda qayd etilgan o'tishi. Tishlarning balandligi va chuqurligi mm bilan o'lchanadi. Izolinedan yuqorida joylashgan tishlar ijobiy, pastda - salbiy deb ataladi. EKGda: P, O, R, S, T tishlari, ba'zi hollarda S to'lqini bor.P, R, T tishlari yuqoriga, O, S tishlari esa pastga yo'naltirilgan.
Interval - elektrokardiogrammadagi segment, uning davomiyligi soniyalarda o'lchanadi. Intervallar mavjud: RQ, PQS, QRST (QT), ST, QQ, TR. Tishlarning o'lchamini va intervallarning davomiyligini o'lchash II etakchida amalga oshiriladi. Intervallarning davomiyligi va tishlarning kengligi soniyalarda o'lchanadi (bir bo'linish 50 mm / sek kamar tezligida 0,02 soniyaga to'g'ri keladi).
Segment - EKG egri chizig'ining izoelektrik chiziqqa nisbatan segmenti.
P to'lqini o'ng va chap atriyaning depolarizatsiyasini (faollashuvini) aks ettiradi, uning amplitudasi odatda 2-3 mm ni tashkil qiladi, bu II qo'rg'oshindagi K to'lqinining balandligining 1/6 qismini tashkil qiladi. Depolarizatsiya to'lqini birinchi navbatda o'ng atriumni, 0,02 - 0,03 soniyadan keyin esa chapni qoplaydi. Aksariyat yo'nalishlarda bu to'lqinning ijobiy yo'nalishi umumiy atriyal depolarizatsiya vektoriga bog'liq.
EOS bo'ylab yo'naltirilgan. Uchinchi va birinchi ko'krak yo'llarida u salbiy yoki ikki fazali bo'lishi mumkin. P to'lqinining shakli bir tekis, o'ng va chap atriyaning bir vaqtning o'zida qo'zg'aluvchan bo'lmagan qoplanishi natijasida tepada engil tishlash bo'lishi mumkin. Atriyal qo'zg'alish davri odatda yoshga va yurak tezligiga qarab 0,06 - 0,09 sekund davom etadi.
O to'lqin interventrikulyar septumning chap yarmini qo'zg'atish jarayonini aks ettiradi. Bu har doim salbiy, chunki bu davrda umumiy EMF vektori EOS yo'nalishiga teskari yo'nalishda yo'naltiriladi. Uning kichik amplitudasi (1 - 3 dan 6 - 9 mm gacha) va davomiyligi (0,02 - 0,03 s) miyokardning ushbu bo'limining qo'zg'alishning qisqa davom etishi bilan izohlanadi. To'lqinning amplitudasi va davomiyligi yoshga qarab turli yo'nalishlarda farqlanadi. O'ngdagi ko'krak qafasidagi sog'lom bolalarda standart kuchaytirgichlar qayd etilmaydi.
K tish qorincha majmuasining asosiy tirgagi bo'lib, o'ng va chap qorinchalarning old va yon qismlari va yurak cho'qqisining qo'zg'alish qoplamini aks ettiradi. Bu har doim ijobiy, chunki bu holda umumiy EMF vektori EOS yo'nalishi bo'yicha aylanadi. K to'lqinining balandligi har xil yo'nalishlarda 6 dan 18-25 mm gacha o'zgarib turadi, bu individualdir.
8-to'lqin qorinchalar asoslarining qo'zg'alish qoplamini aks ettiradi. Bu umumiy EMF vektorining yuqoriga, orqaga va biroz o'ngga burilishiga olib keladi - standart o'tkazgichlarda u pastga yo'naltiriladi, kamdan-kam hollarda standart kuchaytirish bilan yozilmaydi, uning amplitudasi 2-4 mm, davomiyligi. 0,03 s.
T to'lqini qorincha repolarizatsiyasining yakuniy bosqichi bilan bog'liq. I, II standart, U5-6 etaklarida u ijobiy (neonatal davrdan tashqari), III, U1-4 da (hatto U5 - bolaning yoshiga qarab) salbiy, ikki fazali yoki deformatsiyalangan bo'lishi mumkin. Uning balandligi 2-4-6 mm va 1/2-1/4 K ga to'g'ri keladi.
EKGda T to'lqinidan 0,02-0,03 s o'tgach, ba'zan standart kuchaytirishda kichik amplitudali musbat to'lqin qayd etiladi ^ Ko'pincha II, III, U1-U4 o'tkazgichlarda qayd etiladi. U iz potentsiali deb ataladi va qorincha repolyarizatsiyasining oxiri deb ataladi. Ushbu EKG to'lqinining kelib chiqishi haqida yagona fikr yo'q. Uning paydo bo'lishi tez to'lg'azish davrida qorincha miyokardining cho'zilishidan kelib chiqadigan potentsiallar, papiller mushaklari, Purkinje tolalari repolarizatsiyasi bilan bog'liq.
P-0 oralig'i - antroventrikulyar o'tkazuvchanlik (AV - o'tkazuvchanlik), sinus tugunidan atrium, atrioventrikulyar tugun, His to'plam tizimi va Purkinje tolalari orqali qorincha mushaklariga impulsning vaqti. U P to'lqinining boshidan ^ to'lqinining boshigacha o'lchanadi. Ushbu intervalning qiymati yoshga va yurak tezligiga bog'liq va 0,10 - 0,16 s. PQ intervalining davomiyligi 0,18 s kattaroq bolalar uchun normaning yuqori chegarasi hisoblanadi.P^ intervalining qisqarishi ham, ayniqsa, uzayishi ham katta amaliy ahamiyatga ega bo’lib, AV o’tkazuvchanligi buzilganligini ko’rsatadi.
OK.8 kompleksining kuchlanishi (qorinchalar kompleksi) K to'lqinining mutlaq qiymatlari va har bir standart qo'rg'oshindagi tishlarning eng salbiy (^ yoki 8) yig'indisi bilan belgilanadi. Oddiy EKGda QRS kuchlanishi 5 dan 20 mm gacha. Agar bu simlarning birortasida 5 mm dan oshmasa, EKG past kuchlanishli hisoblanadi. Bu yurak mushaklaridagi o'zgarishlar yoki yurakning biotoklarini o'tkazish sharoitlarining yomonlashishi (semizlik, o'pka kasalliklari, perikard) bilan kuzatiladi. Yoshga qarab, bu intervalning davomiyligi 0,05 dan 0,09 s gacha o'zgarib turadi. 0,09 s ga teng QRS oralig'ining davomiyligi katta yoshdagi bolalar uchun normaning yuqori chegarasi va chaqaloqlar uchun 0,07 s hisoblanadi.
O-T oralig'i (QRST) qorinchalarning elektr sistolasi bo'lib, 0 ning boshidan T to'lqinining oxirigacha o'lchanadi.U qorinchalarning qo'zg'alish, qisqarish va repolyarizatsiya fazalarining davomiyligini aniqlash uchun ishlatilishi mumkin. Agar o'lchangan Q-T oralig'i normal (yosh bo'yicha) QT oralig'idan 0,03 s yoki undan ko'p bo'lsa, bu qorinchalarning elektr sistolasining oshishi deb hisoblanadi. va miyokardning kontraktil funktsiyasining buzilishini ko'rsatadi (miokardit bilan, bir qator dori-darmonlarni qabul qilish va ba'zida to'satdan yurak tutilishining sababi bo'lishi mumkin). Oddiy Q-T oralig'iga nisbatan Q-T oralig'ining qisqarishi yurak glikozidlarini, giperkalsemiyani, perikarditni davolashda bo'lishi mumkin.
Qorinchalar repolarizatsiyasining sekin bosqichi bo'lgan S-T segmenti odatda deyarli izolinada joylashgan va biroz yuqoriga yo'naltirilgan. Uning davomiyligi taxminan 0,10 s. Uning izoliyadan oyoq-qo'llardan 0,5 mm pastga, 1 mm ga siljishiga ruxsat beriladi. O'ng ko'krak o'simtalarida S-T segmenti ko'pincha 1-2 mm ga ko'tariladi (katta bolalarda), chap ko'krak o'simtalarida 1 mm ga yuqoriga va 0,5 mm ga pastga siljishi mumkin.
R-R oralig'i - yurak siklining davomiyligi. Bitta EKGda sinus muntazam ritmi bilan turli yo'nalishlardagi bu masofa deyarli doimiy (0,1 s gacha bo'lgan farqga ruxsat beriladi). Yurak siklining o'rtacha davomiyligini hisoblash uchun uchta K-K oralig'ini o'lchash va uning arifmetik o'rtacha qiymatini olish kifoya.
R-R oralig'ini bilib, siz bir daqiqada yurak urishi sonini hisoblashingiz mumkin. Agar o'lchangan Q-R intervallari qiymatlarining o'zgarishi Q-R intervallarining o'rtacha davomiyligining ± 10% dan oshmasa, ritm muntazam yoki to'g'ri hisoblanadi. Aks holda, ular aritmiya mavjudligi haqida gapirishadi. To'g'ri ritm bilan yurak urishi quyidagi formula bilan aniqlanadi:
HR=60/R-R,
bu erda 60 - daqiqada soniyalar soni, R-R - soniyalarda ifodalangan intervalning davomiyligi.
Agar EKG ritmi o'tkazgichlardan birida anormal bo'lsa (odatda II standartda), u odatdagidan uzoqroq, masalan, 3-4 soniya davomida qayd etiladi. Keyin, 3 soniyada ro'yxatga olingan 0K8 komplekslari soni hisoblab chiqiladi va olingan natija 20 ga ko'paytiriladi. Agar ritm noto'g'ri bo'lsa, odam o'zini minimal va maksimal yurak tezligini aniqlash bilan cheklashi mumkin. Minimal yurak tezligi tomonidan belgilanadi eng uzun Q-r oralig'ining davomiyligi va maksimal yurak tezligi - eng kichik Q-R oralig'iga ko'ra.

T-R oralig'i diastolaga to'g'ri keladi, bunda butun yurak qutblangan va potentsial farq yo'q.
Miokard devorida qo'zg'alish endokarddan epikardga tarqaladi. Miyokardning butun qalinligini qo'zg'alish bilan qoplash uchun vaqt kerak bo'ladi. Bu impulsning endokarddan epikardga o'tishi vaqti ichki og'ish vaqti deb ataladi va X harfi bilan ko'rsatiladi. U o'ng va chap ko'krak yo'llarida aniqlanadi.
R to'lqinining yuqori qismidan uning izoliysi bilan kesishishiga perpendikulyarni tushirish kerak. Q to'lqinining boshidan bu perpendikulyarning izoliya bilan kesishish nuqtasigacha bo'lgan segment ichki og'ish vaqtidir. U soniyalarda o'lchanadi va sog'lom bolalarda 0,02 - 0,05 soniyani tashkil qiladi (4-rasm).
EKG kompleksining elektr almashinuvi bilan turli yo'nalishdagi va amplitudali komplekslarning almashinishi qayd etilgan (5-rasm). Eksudativ perikardit, miyokard ishemiyasi bilan yuzaga keladi,

fig.5 Bola K.ning EKGsi, 14 yosh. EKG kompleksining elektr almashinuvi
kengaygan kardiyomiyopatiya va yurakning boshqa organik lezyonlari. To'liq almashinish: P to'lqini, EKG kompleksi va T to'lqinining almashinishi.Odatda ekssudativ perikardit bilan, ko'pincha yurak tamponadasi fonida kuzatiladi.