Tasdiqlayman” O‘quv ishlari bo‘yicha prorektor “tasdiqlayman” O‘quv ishlari bo‘yicha prorektor

8.6. Radiometrik detektorlar

Dozimetr - ish o‘rnida radioaktiv nurlanish dozasini aniqlaydigan asbob. Impulsli ionlanish kamerasida bitta zarra o‘tganida hosil bo‘ladigan ionlarning zaryadini o‘lchash, zaryadga qarab esa zarra energiyasini aniqlash mumkin.

Geyger-Myuller gaz-razryad hisoblagichlari (nemis fiziklari X.Geyger va V.Myuller nomi bilan atalgan) ionlanish kamerasini eslatadi. Biroq ularning ishlash prinsipi batamon boshqacha. Tola - anodda elektr maydon kuch chiziqlari kuyuklashadi. Elektr maydon bu erga kelgan elektronlarni kuchli tezlatadi va bu elektronlarning o‘zi kamerani to‘ldirgan gazni, masalan, argonni ionlashtira boshlaydi. Elektronlar quyuni vujudga keladi va oxir - oqibatda ‘ar bir birlamchi elektronga minglab elektronlar paydo bo‘ladi. Geyger - Myuller schyotchigi impulsining kattaligi ionlanish kamerasidagi impulsdan katta bo‘ladi, biroq bu impuls zarraning energiyasini bildirmaydi. Bunday schetchik faqat impulsning kelganlik faktini qayd qiladi, xolos.

YArimo‘tkazgich material – kremniy yoki germaniyda ionlar juftini hosil qilishga kerak bo‘lgan energiya gazdagiga nisbatan taxminan bir tartibga kichik bo‘ladi: 3 va 30 eV - xarakterli qiymatlardir. SHuning uchun o‘lchashlarning aniqligi bo‘yicha yarimo‘tkazgich detektorlar boshqa turdagi schetchiklardan afzalroqdir.

8.2-Jadval

Sanoat defektoskopiyasida ishlatiladigan radiografik plyonkalarini xarakteristikalari