Tasdiqlayman” O‘quv ishlari bo‘yicha prorektor “tasdiqlayman” O‘quv ishlari bo‘yicha prorektor

8-Mavzu.RADIATSION NAZORAT USULLARI KLASIFIKATSIYASI VA ULARNI QO‘LLANISHI

8.1.Radiatsion nazorat usullari klassifikatsiyasi

Radiatsion nazorat usullari ob’ekt bilan ionlashgan nurlarni o‘zaro ta’sirlanishi natijasida hosil bo‘lgan axborotlarni qayd qilish va taxlil qilishga asoslangandir. Ionlashgan nurlar ob’ektdan o‘tayotganda, uning turlari erlarida har xil yutilishi kuzatiladi.

8.1- rasm. Mahsulotlarni rentgen nurlari 8.2-rasm. Radiografik bilan tekshirish sxemasi usuli
8.1-rasmda radiografik usul bilan nazorat qilish sxemasi ko‘rsatilgan bo‘lib, bu erda 1-nur manba, 2-nazorat qilinuvchi ob’ekt, 3-rakovina, 4-zichli ulanish joyi, 5-intensivlik epyurasi,susayishi kuzatiladi, masalan qalin joylarda qo‘proq, yupqa va bo‘shliq joylarda kamroq susayadi. SHunday qilib ob’ektdan o‘tayotgan nur intensivligi, uning ichki strukturasi to‘g‘risidagi axborotni beradi, ya’ni ob’ektni radiatsion rasmini beradi (7.2-rasm).

Birlamchi axborotni olish yo‘liga qarab radiatsiyali nazoratini uch usulga ajratiladi: radiografik, radioskopik, radiometrik.