Tasdiqlayman” O‘quv ishlari bo‘yicha prorektor “tasdiqlayman” O‘quv ishlari bo‘yicha prorektor

6.10-rasm Oddiy to‘lqin o‘tkazuvchi uchlikda maydonlar taqsimoti sxmasi.

a – E uchlik ; b – N uchlik

6.11-rasm Gibrid to‘lqin o‘tkazuvchi birikmalar

a – ikkitali to‘lqin o‘tkazuvchi uchlik; 1 – E elkasi ; 2, 3 – o‘lchovchi elka; 4 – N elka; b – turniketli birikma;

Tik to‘lqin koeffitsienti o‘lchash lineykasi yordamida o‘lchanadi. To‘lqin traktini ish rejimi zond yordamida o‘lchanadi. Quvvatni E va N tekisliklar bo‘yicha teng taqsimlash uchun uchlik(troynik)lar va kengaytirgichlar qo‘llaniladi. Kengaytirgichlar quvvat pasaytirgichlari sifatida ham ishlatiladi. 5.11-a rasmda ko‘rsatilgan N va E – uchliklar(troyniklar) kombinatsiyalari qo‘llaniladi. To‘lqinni amplitudasi fazasi, va energiya bo‘linishi boshqa oddiy uchliklarniki bilan bir xil.

Gibrid birikmalarni e’tiborga moligi turniketli birikmalardir (6.11-rasm). Bu birikmalar maydonni polyarizatsiyasini (qutblanishini) ishonchli analizatori hisoblanadi. Bu erda quyidagi tenglik bajariladi:

yoki

Agar E₃ va E₄ elkalar 5* /8 va 7* /8 ga qisqartirilgan bo‘lsa, hamda quvvat E₁ elkaga kelayotgan bo‘lsa, u holda o‘ng tomonli polyarizatsiya (qutblanish ) sodir bo‘ladi.

Yo‘naltririlgan taqsimlagich quvvat taqsimlash vazifasini bajaradi. U asosiy va qo‘shimcha to‘lqin o‘tkazgichlardan iborat. Bu to‘lqin o‘tkazgichlar o‘zaro aloqa teshigi bilan bog‘langan.

To‘lqin o‘tkazish zanjirlarining mustaqil elementlari to‘lqinni yo‘nalganligini ta’minlab beradi. Bularga ventil va sirkulyatorlar kiradi. Ular to‘g‘ri va teskari yo‘qotishlar bilan xarakterlanadi. Ventil passiv element bo‘lib, ventilning ichida ferrit sterjen uni bir tomonga yo‘naltirilganligini taminlab beradi.

Sirkulyator to‘lqinni bir qancha kanallar bo‘ylab uzatilishini ta’minlab beradi. To‘lqinni tarqatish antennalar yordamida amalga oshiriladi.

Ko‘rib chiqilgan mikroto‘lqinli nazorat usullarda nazorat sifatiga ta’sir qiluvchi asosiy elementi antenna hisoblanadi.

Har qanday antennani aktiv va reaktiv qarshilikka ega element yoki O‘.YU.CH. to‘lqinlari chiqaruvchi va yutuvchi qurilma sifatida ko‘rish mumkin.

Nurlangan to‘lqinni fazodagi maydon taqsimoti yo‘nalganlik diagrammasi deyiladi. Yo‘nalaganlik diagramasi nomogrammalar yordamida hisoblanadi.




6.12- rasm. (a) 2 elkada va (b) 3 elkada amplituda va fazasi teng signal mavjudligidagi uchlikning maydon taqsimoti

6.13- rasm. N sektorli rupor va to‘lqin uzatkich konus kesimi nurlanish yuzasi S.

Ochiq kesimli va turli konfiguratsiyadagi antennalar hozirda juda keng qo‘llanilmoqda. Konusdagi maydon taqsimotini defektlarni aniqlash sifatini baholashda qo‘llaniladi.

6.13-rasmda ochiq kesimli to‘lqin uzatgichni N – tekislikdagi o‘lchamlari va N – sektorli rupor o‘lchamlari grafiki ko‘rsatilgan.

O‘YUCH defektoskoplar uchun antenna tanlashda ko‘yidagilarni ko‘zda tutish kerak:

1. 
   antennalarni kesim(srez)lari yaqinidagi konus nurlanish yuzasi antenna kesimi yuzasi bilan salkam teng.
   
2. 
   antennalar kesigi va z kattalashgani sayin nurlanish konus yuzasi ham kattalashib boradi.
   

Difraksion antenna kesim(srez)i yaqinida nurlanish maydoni chegaralangan frontli va bir tekislikdagi to‘lqin deb hisoblasa bo‘ladi.

Radiotulqinli nazorat texnikasida chiqishida sinfazali maydon qo‘llaniladigan ishlatilishi mumkin. Bu tekislovchi (korrektiruyushie) va kollimatsiyalovchi qo‘llanishi bilan amalga oshiriladi.