Tamaki chekuvchilarni davolash
P a p iro s c h e k ish n i d av o la sh m u ra k k a b m asa la b o 'lib . bunarkomaniyaning variantlaridan biri hisoblanadi. Papiros chekishningasosiy mohiyati chekish natijasida jismoniy va ruhiy yengil tortishdaniborat. Nikotinli narkomaniyaning uchta bosqichi b o ‘ladi: 1-turmush
bilan b o g iiq , 2-o'rganib qolish, 3-ruju qilish.1- bosqichda odam bir kunda 5 dona papiros chekadi. Bunda organizmga nikotin qabul qilinmaslikdan qiynalmaydi.
2- bosqichda doimiy chekish boshlanadi (bir kunda 6-15 tagacha papiros chekiladi). Papirosga jismoniy bog'lanib qoladi. O'rtacha abstinensiya vujudga keladi, ichki a ’zolar biroz shikastlanadi. Bunday holatda chekishni tashlagan odam tezda sog'ayib ketadi.
3-bosqich — chekishga abstinensiya yuqori bo'lib, og'ir kechadi, jismoniy bogianish yuqori darajaga ko'tariladi (bir kunda 1-1,5 pachka papiros chekiladi), nahorda chekish odat tusiga kiradi, ovqatdan so'ng va kechasi ham chekadi. Ichki a ’zolar anchagina shikastlanadi, nerv tizimi zaharlanadi. P.Andux (1979) kashandalikni dori vositasida davolashni uch guruhga
ajratadi: 1. Almashtiruvchi yoki o'rnini bosuvchi terapiya, bunda nikotin o'rnini bosuvchi dorilar beriladi. Bunday dorilarga lobelin, sititon, pilokarpin, tabeks, gamibazik, vitamin V guruhi, S vitaminlardan ukol qilish. Bu preparatlar vegetativ nerv tizimiga ta ’sir etib, narkomaniya holatini
kamaytiradi. Odamning chekkisi kelmaydi. Bu maqsadda sigareta o'rnini bosuvchi turli xil rezina saqich-shardan foydalanish mumkin.2. Simpatik terapiya. Simpatikterapiyagauyqu, og'riq qoldiradigan, tinchlantiradigan preparatlar kiradi (brom, valerian). Bu preparatlar
chekuvchilarda psixik buzilishlarni yo'qotadi.3. Aversion terapiya (salbiy shartli reflekslar hosil qilib, papirosga nisbatan jirkanish tuyg'usini vujudga keltiradi). Aversion ta ’sir etuvchi
Preparatlarga lyapis, sut achitqili kumush, tanin eritmasi, glitserin, kallagorap, apomorfin, emitin, termotjs o'ti^ mis nitrat eritmalari, sink eritmasi kiradi. Nomlari keltirilgan preparatlar nikotinga nisbatan jirkanish hissi hosil qiladi. Masalan, 0,5% lyapis eritmasi bilan og'iznichayqash tamaki chekishga nisbatan jirkanish hosil qiladi. Bu p rep a ra tla r t a ’sirida chekuvchi chekishni tashlaydi.
samaraliroq p rep a ra tla r tamaki o ‘rnini bosuvchi p re p a ra tla r
hisoblanadi. Bularga lobesil, sitizin va boshqalar kiradi. Ular nikotin
o ‘rnini almashtirish orqali nikotin ochligini kamaytiradi.
Do'stlaringiz bilan baham: |