7. Бирламчи ҳужжатлар ва ҳужжатлар айланиши
Ташкилот бирламчи ҳужжатларнинг намунавий шаклларидан фойдаланади. Бирламчи ҳужжатларда бухгалтерия ҳисоби мақсадлари ва солиқ мақсадлари учун маълумотлар қайд этилади
Ҳужжат айланиши ходимларнинг мансаб ваколатларига ва "Бухгалтерия ҳисоби тўғрисида"ги қонун талабларига мувофиқ ходимларнинг хизмат вазифаларига мувофиқ амалга оширилади.
Бухгалтерия ҳисоби ва солиқ ҳисоби маълумотлари тижорат сирини ташкил қилади (амалдаги қонунчиликка мувофиқ тижорат сири дея эълон қила олмайдиган маълумотлар бундан мустасно).
Ҳисоб сиёсатини сақлаш корхонанинг бутун фаолияти давомида амалга оширилади.
Бошқа бухгалтерия ҳужжатлари "бухгалтерия ҳисоби тўғрисида"ги қонун асосида умумий тартибда сақланади.
8. Инвентаризация
Корхонанинг мол-мулки ва молиявий мажбуриятларини инвентаризация қилиш 19-сонли "Инвентаризацияни ташкил этиш ва ўтказиш" Миллий бухгалтерия стандартига мувофиқ амалга оширилади.
Инвентаризация комиссиялари директорнинг буйруғи билан тайинланади.
Қўшимча инвентаризация зарур ҳолларда директорнинг буйруқлари асосида амалга оширилади.
19-сонли БҲМС га мувофиқ, инвентаризация унинг жойлашган жойидан ва барча турдаги молиявий мажбуриятларидан қатъи назар, “Amin Mulla” ХК нинг барча мол-мулкига бўйсунади. Бундан ташқари, ишлаб чиқариш захиралари ва “Amin Mulla” ХК га тегишли бўлмаган, лекин бухгалтерия ҳисобида санаб ўтилган бошқа турдаги мол-мулклар, шунингдек, бирон-бир сабабга кўра ҳисобга олинмаган мол-мулк инвентаризация қилинади. Мулкни инвентаризация қилиш унинг жойлашган жойи ва моддий жавобгар шахс томонидан амалга оширилади.
19-сонли БҲМС-га мувофиқ, “Amin Mulla” ХК да инвентаризация қилиш мажбурийдир:
Мулкни ижарага беришда, харид қилишда;
Йиллик ҳисоботни тайёрлашдан олдин, инвентаризация жорий йилнинг 1 октябридан илгари ўтказилмаган мол-мулкдан ташқари. Шу билан бирга, ТМЗ инвентаризациясини йилига камида 1 марта ўтказиш керак, асосий воситаларни инвентаризация қилиш камида икки йилда бир марта амалга оширилиши керак;
Моддий жавобгар шахслар алмаштирилганда (ишларни қабул қилиш-топшириш куни);
Ўғирлик ёки суиистеъмол қилиш, шунингдек, қадриятларга зарар этказиш фактларини аниқлашда;
Табиий офатлар, ёнғин, бахтсиз ҳодисалар ёки экстремал шароитларда юзага келган бошқа фавқулодда вазиятларда;
Хўжалик юритувчи субъект тугатилганда (қайта ташкил этилганда) тугатиш (ажрим) балансини тузишдан олдин ва қонун ҳужжатларида назарда тутилган бошқа ҳолларда.
Ҳисобот йилидаги инвентаризациялар сони, уларни ўтказиш санаси, активлар ва мажбуриятлар рўйхати хўжалик юритувчи субъект раҳбари томонидан белгиланади, бундан қонунчиликда назарда тутилган ҳоллар мустасно.
“Amin Mulla” ХК да инвентаризация Ўзбекистон Республикаси 19-сон БҲМС да белгиланган тартибга мувофиқ амалга оширилади.
Инвентаризация ва бошқа текширувларда аниқланган бухгалтерия ҳисоби маълумотларига нисбатан бойликлар мавжудлигидаги фарқлар қуйидаги тартибда назоратга олинади:
Ортиқча бўлган асосий воситалар, моддий бойликлар, пул маблағлари ва бошқа мол-мулк, кейинчалик ортиқча мулк сабаблари ва айбдор шахслар аниқланган ҳолда, “Amin Mulla” ХК нинг молиявий натижаларига ҳисобга олинади ва кирим қилинади
“Amin Mulla” ХК да ўтказилган инвентаризация натижалари инвентаризация тугаган ойнинг ҳисоб – китобларида ва ҳисоботларида ва йиллик инвентаризация бўйича эса, йиллик молиявий ҳисоботда акс эттирилади
Do'stlaringiz bilan baham: |