Tarmoqdagi umumiy vaziyat va undagi raqobat tahlilining mazmuni va usullari

Tarmoqdagi raqobat holatini tahlil etish.
Reja:

• Tarmoqdagi umumiy vaziyat va undagi raqobat tahlilining mazmuni va usullari
• Tarmoqni ta’riflovchi umumiy iqtisodiy ko’rsatkichlar
• Tarmoqdagi raqobat kuchlari va ular ta’sirining darajasi
• Raqobat kuchlari tarkibida o’zgarish yasovchi omillar

20
Strategiyani ishlab chiqish tahlilga asoslangan ish bo’lib, tahlil 2 yo’nalishda olib boriladi15:
1- Tarmoqdagi vaziyat va undagi raqobatning shartlari.
2- Kompaniya ichidagi vaziyat, uning raqobatbardoshligi.
Tarmoqlar o’zining iqtisodiy ta’rifi, ulardagi raqobat va rivojlanish istiqbollari bo’yicha bir - biridan farq qiladi. Masalan: Ilmiy texnika taraqqiyoti sur’atlari yuqori va past bo’lishi mumkin.Xar bar tarmoq uchun zarur bo’lgan kapital qo’yilmalar xajmi xam xar xil bo’ladi. Bozorlar esa maxalliydan tortib dunyo bozorigacha farqlanadi. Raqobat kuchli yoki zaif bo’ladi. Talab xam o’sib boruvchi yoki kamayib boruvchi bo’ladi.
Tarmoqdagi umumiy vaziyat va undagi raqobatni tahlil qilishda aloxida usullar qo’llanilib, bu usullar tarmoqda bo’layotgan o’zgarishlar va raqobat
Tarmoqdagi umumiy vaziyat va undagi raqobat tahlilining mazmuni va usullari
kurashini baholash imkonini beradi. Buning uchun quyidagi 7 ta savolga javob topish lozim:
1. Tarmoqni ta’riflovchi umumiy iqtisodiy ko’rsatkichlar.
2. Tarmoqdagi raqobat kuchlari va ular ta’sirining darajasi.
3. Raqobat kuchlari tarkibida o’zgarish yasovchi omillar.
4. Kompaniya raqobat mavqeining kuchli va zaif jixatlari.
5. Raqobat kurashida muvaffaqiyat va muvaffaqiyatsizlikning kalit omillari.
6. Raqobat qaysi yo’nalishda borishini kim belgilaydi?
7. Foyda olish nuqtai nazaridan tarmoqning jozibadorligi
Vaziyat tahlilining maqsadi kompaniyaning ichki va tashqi muxitiga xos bo’lgan va kompaniyaning strategik yunalishi va imkoniyatlarini eng yorqin ifodalovchi jixatlarni aniqlashdan iboratdir. Bunda asosiy etibor strategiyaga oid bir qator muxim savollarga aniq javoblar topishga qaratiladi. Sungra bu savollar kompaniyadagi strategik vaziyatning aniq manzarasini shakllantirish va uning strategik xatti-harakatlariga muqobil variantlarni belgilash uchun foydalaniladi.
Yakka biznes bilan shug’ullanuvchi kompaniyadagi strategik vaziyatni tahlil qilish usullari kelgusida ko’pincha diversiyalangan kompaniyaning strategiyasini tahlil qilishda ham foydalaniladi..
21