Тармоқли технологиялари ва интернет хизматлари. Локал ва глобал компьютер тармоқлари. Компьютерларни бир-бири билан боғлаш

Ахборот муҳитида тезлик тушунчаси, бирликлари ва ахборот каналлари сиғими. Маълум вақт оралиғида алоқа муҳитлари орқали узатиладиган ахборот ҳажми - унинг узатилиш тезлигини бeлгилайди.
Ҳар қандай ҳаракатланувчи жисм ва модда учун тезлик тушунчаси ва унинг ўлчов бирликлари мавжуд бўлганидек, ахборотнинг ҳам узатиш тезлиги ҳамда ўлчов бирликлари мавжуддир, булар:
Бит/секунд – бир сонияда алоқа муҳити орқали узатиладиган битлар сони;
Кбит/секунд – бир сонияда алоқа муҳити орқали узатиладиган минглаб яхлитланган битлар сони;
Мбит/секунд – бир сонияда алоқа муҳити орқали узатиладиган миллионлаб яхлитланган битлар сони;
Гбит/секунд – бир сонияда алоқа муҳити орқали узатиладиган миллиардлаб яхлитланган битлар сони.
Ахборот каналларининг сиғими улар орқали маълум вақт оралиғида узатиладиган ахборот ҳажми билан бeлгиланади. Бу ўз навбатида ахборот каналларининг ўтказиш қобилятини англатади.
Интернет манзиллари, қайдномалари.
Интернет манзили – саҳифа, файл ёки бошқа ресурснинг Интернетда жойлашишини аниқловчи ноёб манзил.
Интернетдаги манзил URL (Uniform Resource Locator – ресурсларни унификацияланган кўрсаткичлари) манзили деб ҳам аталади.
URL нинг умумий формати қуйидагича:
< баённома > : // < сервер >< локал адрес >
Баённома сифатида кўпинча http, ftp, gopher ( кўрсатилади ) олинади. Локал адрес сифатида эса ё саҳифагача бўлган йўлни (http учун ) ё файлгача бўлган йўл (ftp учун) кўрсатилади. Агар аниқ бир саҳифага йўл кўрсатилган бўлмаса, у ҳолда сайт ёки Web сервернинг бошланғич саҳифаси тушунилади. Агар файлга йўл кўрсатилмаган бўлса, у ҳолда FTP-сервернинг илдиз каталоги тушунилади.
Тармоқда қатъий адреслашга мисол келтирамиз ( файл аниқлигида ):
http://www.sirena.ru/info/job.htm.
ftp://ftp.Citfprum.ru/pub/bach.zip
URL форматдаги адреслар тармоқ навигациясида аниқ кўрсатилади ҳамда улар Web-саҳифаларининг гиперматни жўнатмаларига ўрнатилади.
Web- саҳифалар, сайтлар ва Web cерверлар ҳаммаси бир бутун бўлиб, халқаро ахборот тармоғини (WWW) ташкил этади.
Доменнинг энг юқориси поғонасидаги сўз (org) унинг синфини аниқлайди. Бу эса хизмат тури ёки географик жойланишига қараб бeлгиланади. Масалан:
edu –таълим муассасалари,
com –тижорат муассасалари,
org – давлат муассасалари,
net– телекоммуникация муассасалари,
int – халқаро муассасалар,
mil – ҳарбий муассасаларга оид маълумотлар.
Бундан ташқари, мамлакатлар учун бeлгиланган доменлар ҳам мавжуд, масалан,
uz – Ўзбeкистон,
ru – Россия,
ua – Украина,
kz – Қозоғистон