Таржима назарияси ва амалиёти кафeдраси

Мавзунинг долзарблиги. Магистрлик диссертациясининг долзарблиги когнитивистика тилшуносликнинг мустақил бўлими сифатидаги ўрни, когнитив метод доирасида таржима матнларини тахлил қилишнинг мухимлилиги, когнитив тахлил методи асосида концептларни тадқиқ қилиш, ва шу орқали инсонни ўраб турган оламнинг идроки ва тушуниши натижасини ўрганишдан иборат.
Тадқиқот ишимизда замонавий таржимашунослик назариясининг масалаларини кўриб чиқиш орқали таржима жараёнини моделларини тахлилини олиб борамиз. Таржиманинг аслиятга шаклан ва мазмунан монанд тарзда яратилишининг бирдан-бир шарти таржимоннинг ўз тилида аслий монанд лисоний воситалар танлаб ишлата олишидир. Тадқиқотчилар томонидан таржимон фаолиятини, таржима жараёнини ўрганиш усулида олиб борилган.
Тадқиқот ишимизда келтирилган таржима моделлари назарий прагматик ва коммуникатив жихатдан таржима жараёнини ўрганишга ва унинг тахлилини комплекс равишда олиб боришга қаратилган. Таржимада прагматик маънони қайта яратиш каби маъсулият таржимон зиммасига аввало аслият маъно вазифасини бекаму-кўст адо этиш, сўнгра хотирасида шаклланган фикрни ўз тили маданияти ва меъёри асосида тўла-тўкис ифода этиш вазифасини юклайди. Мавзунинг долзарблиги яна шунда ҳам кўринадики, замонавий когнитив тилшунослик доирасида лексикон, репрезентация ва фрейм каби тушунчалар давомли тадқиқотларга мухтождир.
Тадқиқот ишининг объекти. Магистрлик диссертацияси мавзусидан келиб чиққан ҳолда тадқиқот ишининг объекти бўлиб таржимашунослик ва тилшунослик сохаларсида долзарликни касб этиб келаётган когнитивистика, хамда таржима жараёнини тадқиқ қилувчи методлар, моделлар ва услублар хизмат қилади.
Тадқиқот ишининг предмети. Магистрлик диссертациямизнинг предмети бўлиб бадиий таржима матни, унда қўлланилган концептлар ва таржима матнининг когнитив тахлили хисобланади.
Тадқиқот ишининг мақсади. Ушбу магистрлик диссертациясининг мақсади тилшунослик ва таржимашуносликда когнитивистиканинг ўрнини аниқлаб бериш, хамда ушбу бўлимда ўзига хос мухим ўринни эгаллаб келаётган концептлар ва уларнинг талқини масалаларини кўриб чиқиш. Тадқиқот давомида, инглиз бадиий прозаси ва унинг таржимаси мисолида таржимада қўлланиладиган методларни, хусусан когнитив тахлил методини мохиятини очиб беришдан иборат.