Тақризчилар: доцентлар Н

Тарбия принципларига берилган таъриф, принцип 
тушунчасидан келиб чиқадиган бўлсак, бутун тарбия 
жараёнини
йўлга 
қўйишнинг 
асосий 
йўналишларини, 
мазмунини, умуман олганда, шахс эгаллаши зарур бўлган 
фазилатлар мажмуасини ифодалашини кўрамиз. Тарбия 
принциплари 
муаммоси, 
унинг 
назарий 
ва 
амалий 
жиҳатларини ишлаб чиқиш давр талаби, мазкур ижтимоий 
тузумнинг талаби десак, хато қилмаган бўламиз. 
Ижтимоий тарбия принциплари мушоҳадага асосланган 
тушунчалар эмас, балки, у тарбия олдига қўйилган мақсадни 
ифодалаб беради, бундан ташқари, илғор тажрибаларни 
умумлаштириш натижаси ҳам ҳисобланади. 
II. 
Тарбияда мақсадга интилиш ва ғоявийлик принципи 
 
Ҳар 
қандай 
педагогик 
жараён 
мақсадга 
мувофиқ 
йўналтирилган бўлиши керак. Ҳар қандай мақсад, қонун каби 
инсон фаолиятининг характери ва услубларини белгилаб беради. 
Ҳар қандай тарбияни режалаштиришда аввал пухта ўйланган 
мақсад ва вазифалар белгиланади. Яхши ўйланган мақсад 
педагогик жараёнга ғоявий йўналиш, онгли ва ижодий характер 
беради, тарбиячи фаолиятида стихиялилик ва ўзибўларчиликнинг 
олдини олади. 
Тарбиячи аниқ мақсадни белгилашда мазкур ўқув юрти 
олдида турган умумий мақсаддан, давлат буюртмаси ва 
шахсий буюртма талабидан келиб чиқади ва мазкур 
синфнинг, ўқувчининг тарбияланганлик даражасини ҳисобга 
олади. Энг муҳими, ўқувчи шахсини лойиҳалаштира бориб, 
тарбияланувчи олдига қўйилган мақсадни ўқувчининг шахсий 
мақсадига айлантириш асосий аҳамиятга эга. Бунга 
эришилганда ўқувчида эртанги кунга интилиш, ўзининг ўсиб, 

---

124