Tarixiy tadqiqotda adabiyotlar va manbalar tahlili. Bibliografiya tuzish qoidalari

Tarixiy tadqiqotda adabiyotlar va manbalar tahlili. Bibliografiya tuzish qoidalari

1. Tadqiqotda adabiyotlar va tarixiy manbalar. 2. Tadqiqotda arxiv manbalaridan foydalanish. 3. Tadqiqotda muzey manbalari. 4. "Og'zaki tarix" manbalari.

REJA:

Tarixchi-tad­qiqotchi tomonidan adabiyotlardan foydalanish muhim ahamiyatga ega. Tadqiqot jarayonida o'z mavzusiga oid chop etilgan adabiyotlar­ni o'rganish, tahlil qilish, kerak bo'lsa, turkumlarga bo'lish zarurati yuzaga keladi. O'z-o'zidan tadqiqot uchun qanday adahiyotlardan foydalanish kerak, degan savol tug'iladi. Buning uchun tarixchi-tad­qiqotchi tomonidan Umumiy ish mavzusiga oid adabiyotLarni qidirib to­pish, saralash, qiyosiy tahlil qilish kerak Xususan, tarixchi-tadqiqotchi uchun birinchi navbatda mavzuga oid yoki unga yaqin bo'lgan, chop etilgan hujjatlarni aniqlash zarur.

Birinchidan, tarixchi-tadqiqotchi chop etitgan tarixiy Hujatlar orqa­li Mavzusining qaysi jihatlariga oid materiallar borligi bilan tanishadi. Ikkinchidan, chop etilgan tarixiy hujjatlar orqali tadqiqot mavzusi to'g'risida tushunchasi kengayadi. Uchinchidan, tadqiqot mavzusi muammolari va yechimiga oid masalalar bo'yicha ma'lum bir dunyoqarashga ega bo'ladi. To'rtinchidan, сhор etilgan tarixiy hujjatlar orqali mavzusiga te­gish qanday ma’lumotlardan foydalanish mumkinligi to'g'risida xulosaga keladi. Beshinchidan, chop etilgan tarixiy hujjatlar orqali o'z davrining muammolari, yutuqlari, ziddiyatli jarayonlari, taklif va tavsiyalar, kamchiliklar, istiqbolli rejalar to'g'risida keng ma'lumotlarga ega bo'ladi.

Tarixchi-tadqiqotchi uchun ilmiy faoliyat jarayonida fundamental kitoblardan foydalanish ham muhim ahamiyatga ega. Odatda, ilmiy fundamental kitoblarda tarixiy dalillar o'z asoslariga ega bo’lib, tadqiqotlarda to’liq foydalanish mumkin. ilmiy fundamental kitoblar, odatda, tez-tez chop etilmay, uzoq yillik izlanishlar va tadqiqotlar nati­jasi bo'ladi. Tarixchi-tadqiqotchi uchun ilmiy ishi mavzusiga oid monografi­ya hamda maqolalar ham muhim ahamiyatga ega. Masalan, tadqiqot mavzusi "O'zbekistonda milliy masala: muammo va yechimlar (1917- 1991-уу.)" bo'lsa, unda mavzuga oid monografiyalarni, ilmiy maqolalarni o'rganish va tahlil qilish kerak