Tarix kafedrasi

Polkovnik Shaufus – Turkiston general-gubernatorligi bilan Qo‘qon xonligi o‘rtasida 1868 yil 13 fevraldagi shartnomaga asosan Qo‘qonga ham elchi, ham josus bo‘lib tayinlangan shaxs. U o‘zi to‘plagan ma’lumotlari asosida, Xudoyorxon Rossiya imperiyasi ma’muriyati tomonidan ekanligi, biroq unga qarshi ikkinchi guruh mavjudligi va bu guruh Sherali dodhoh bilan Abdurahmon oftobachi tomonidan boshqarilayotganini Turkiston general-gubernatoriga yetkazgan. Shuningdek, Shaufus xonlikdagi iqtisodiy va harbiy – strategik vaziyat haqida ham ma’lumotlar berib turgan.

Po‘latxon - haqiqiy nomi Mullo Is’hoq mullo Hasan o‘g‘li. U Marg‘ilon shahriga yaqin Uhna degan qishloqda yashovchi Bo‘ston qabilasiga mansub oilada tug‘ilgan. Mulla Is’hoq Qo‘qon xonligining nufuzli amaldorlaridan biri Abdulmo‘min dodxoh bilan do‘stlashib, uning taklifiga ko‘ra soxta Po‘latxon (Qo‘qon xoni Olimxonning nabirasi) nomini qabul qiladi hamda Xudoyorxon zulmi va Rossiya bosqiniga qarshi kurashga, jumladan, 1873-1876 yillarda Qo‘qon xonligida rus bosqinchilariga qarshi olib borilgan kurashlarga boshchilik qiladi. Xonlikdagi obruli amaldorlar Iso Avliyo, Abdurahmon oftobachi, xonning ukasi Sulton Murodbek, o‘g‘illari Nasriddinbek, Muhammad Aminbek ham Po‘latxon tomonidan turib kurashdilar. Uzoq, murosasiz, tengsiz va shafqatsiz kurashlardan so‘ng Po‘latxon qo‘zg‘oloni bostirilib, 1876 yil 1 martda Mulla Is’hoq (Po‘latxon) Marg‘ilonda dorga osildi.