Tarix 9-sinf 1-bilet

Chorizm 
– chor Rossiyasi tomonidan Markaziy Osiyoga bostirib kirgan 1850 
yillardan 1920 yillargacha bo'lgan davrning nomlanishi.
23-BILET 

---

 


 

1.
 
Maurya davlati haqida ma‟lumot bering. 
Yunon-makedon qo‗shinlariga qarshikurashga mashhur hind sarkardasi
Chandragupta sardorlik qiladi. Chandragupta Shimoliy Hindistondagi barcha 
davlatlarni o‗ztarkibiga olgan Maurya davlatiga asos solgan.Pataliputra shahri 
esa Maurya davlatipoytaxtiga aylandi. Mil. avv. III asrda podsho Ashoka 
hukmronligi davrida Maurya rivojlanishda yuksak taraqqiyotga erishdi.
2.
 
Boburiylar sulolasidan bo„lgan Shoh Jahonning Hindiston tarixidagi tutgan 
o„rni haqida fikr bildiring. 
ShohJahon (1592.5.1, Lohur 1666.22.1, Agra) — Boburiylar saltanati 
hukmdori (1627—58), Jahongirshohning 3-oʻgʻli. Asl ismi Xurram. 1616 yil 
Dekan (toʻgʻrirogʻi — Dakan)dagi gʻalabasidan soʻng Sh.J.nomini olgan. 1622— 
25 yillar otasi Jahongirshohga qarshi urushib, yengilgan. 1627 yilda taxt uchun 
kurashlarda gʻolib boʻlib, "Abul Muzaffar Shahobiddin Muhammad Sohibqironi 
Soniy" taxallusini olgan. Taxtga oʻtirgan zahoti bir qancha isyonlarni bostirishga 
majbur boʻlgan. Sh.J. poytaxtni Agradan Dehliga koʻchirgan. Bu davrda adabiyot, 
sanʼat, musiqa va boshqalar fanlar rivoj topgan. Sh.J. bir qancha muhtasham 
obidalarni bunyod ettirgan — Agrada Tojmahal, Qizil qalʼa, Dehlida Jome masjid, 
Lohurda Shalimar bogʻi va boshqalar Sh.J. davrida Boburiylar saltanati tanazzulga 
yuz tuta boshlagan. 1630—33 yillarda Gujarat va Dekanda qattiq qurgʻoqchilik 
tufayli ocharchilik boʻlgan, xalqning ahvoli ogʻirlashgan, shuning uchun Sh.J. 
mazkur oʻlkalardagi yer soligʻini kamaytirgan. Sh.J. davrida Yevropa savdo 
kompaniyalarining Boburiylar davlatiga suqilib kirishi kuchaygan, Shu kezlarda 
uning oʻtillari oʻrtasida taxt uchun kurash avj olgan. Bu kurashda katta oʻgʻli 
Avrangzeb gʻolib kelib, taxtni egallagan. Sh.J. Tojmahal maqbarasida xotini 
Mumtoz Mahal yoniga dafn etilgan.
3.
 
“Kommuna” atamasiga izoh bering. 
Kommuna (frans. commune, lot. communis — umumiy) — 1) oʻrta asrlarda 
Gʻarbiy Yevropada shahar Kommunasi — feodallardan oʻz-oʻzini boshqarish 
huquqlarini olishga erishgan jamoa; 2) hozirgi bir necha xorijiy davlatlarda — 
quyi maʼmuriy hududiy birlikning nomi.