Tarix-7 2017.(Uzb). indd

79-rasm . Janna d ’Ark 
J a n n a d ’A rkning sh u h ra ti oshib 
Karl V II ning toj 
b o ris h i q iro l sa ro y i a ’y o n la rin in g
kiyish m arosim ida 
h a s a d in i k u c h a y tir a d i. 1 4 3 0 -y il-

---

IV BOB. YEVROPADA MARKAZLASHGAN DAVLATLARNING TASHKIL TOPISHI
 
97
da K om pen q a l’asi u c h u n ja n g la rd a J a n n a b u rg u n d - 
la r to m o n id a n a sirg a o lin ib , in g liz la rg a to p s h irila d i. 
F r a n s iy a q iro li q a h ra m o n q iz n i q u tq a r is h g a u r in ib
h am k o ‘rm aydi. C h erkov sudi J a n n a n i o ‘lim ga hukm
etib, 1431-yilning 3 0 -m ay id a R u a n sh ah ri m ay d o n id a 
gulxanda yondiradi.
Urushning yakunlari. Jannaning qahram onligi fransuz- 
la rn in g v a ta n p a rv a rlik tu y g ‘u sin i k u c h a y tirib , o zo d lik
urushida keskin burilish yasaydi. Inglizlarning ketm a-ket 
mag‘lubiyatlari 1453-yilda sulh tuzilishi bilan tugaydi. Ular 
ixtiyorida faqat Kale porti qoladi.
G ‘alaba qirol hokim iyatining kuchayishiga olib keladi. 
Qirolning m untazam qo‘shini tuzila boshlaydi. Soliqlarning 
m untazam yig‘ilishi orqali davlat darom adlari oshadi.
M arkazlashtirish yakunlari. Karl V II uning o ‘g‘li Lyu- 
dovik XI (1461—1483) o ‘z siyosatini Bretan va Anju ger- 
soglarini b o ‘ysundirishdan boshlaydi. Bunga javoban yirik 
feodallar «Jamiyat baxt-saodati ittifoqi»ni tuzadilar. Uning 
rahbari Karl Burgundskiyga qarshi Lyudovik muvaffaqiyatli 
kurash olib borib, Burgundiyaning g‘arbiy qismini Fransi- 
yaga qo‘shib oladi.
Fransiyaning janubidagi Provans viloyati M arsel porti 
bilan 1481-yilda qirol hukmiga o ‘tadi. Lyudovikning vorisi 
Karl V III ning 1491-yilda Bretan gersogining qizi Annaga 
uylanishi bilan Fransiyaning markazlashuvi yakunlanadi.
XV asr oxiriga kelib b u tu n F ransiya yaxlit m arkaziy 
hokimiyatga b o ‘ysundirildi.
9? 1- 
X aritadan Fransiyaning X I—X IV asrlardagi hu- 
dudlarini topib ko‘rsating.
2. F ran siy an in g XV asrd a X I asrdagiga n isb a tan
kuchli m am lakat ekanligini m isollar asosida tas- 
diqlab bering.
3. 1420-yildagi shartnom a Fransiyaga qanday o ‘zga- 
rishlar olib kelgan?
4. X alq ozodlik harakati va Ja n n a d ’A rkning yuz 
yillik urushdagi o ‘rnini baholang.
7 — Jahon tarixi 7

---

98