Tarix-7 2017.(Uzb). indd

9 4
I V
b o b
. 
y e v r o p a d a
 
m a r k a z l a s h g a n
 
d a v l a t l a r n i n g
 
t a s h k i l
 
t o p i s h i
Urushning borishi. Angliya va Fransiya urushi tez orada 
um um yevropa m ojarosiga aylanadi. Y evropaning b archa 
hududlaridan ritsarlar kelib yo inglizlar, yo fransuzlar xiz-
m atiga o ‘ta boshlaydilar. Inglizlar 
F ransiya dengiz flotini 1340-yilda 
yengib, quruqlikda hujumga o ‘tadi- 
lar. Dastlabki yirik jang 1346-yilda 
Kresi y aq in id a b o ‘lib, u n d a fran- 
siy a lik la r q o ‘sh in i m a g ‘lu b iy a tg a
uchraydi. Ingliz qo ‘shinlarining in- 
tizo m i, son jih a tid a n u stu n b o ‘li- 
sh i, p u x ta ta y y o rg a rlig i A n g liy a
ustunligini ta ’m inlaydi. E rkin deh- 
q o n la r d a n tu z ilg a n k a m o n c h ila r 
b o ‘linmasi ham g‘alaba om illaridan biri b o ‘ladi. Inglizlar 
qo‘shini qiroldan maosh olgan harbiy boshliqlar buyrug‘ini 
so‘zsiz bajargan. Fransiya qo‘shini alohida ritsarlik b o ‘lin- 
m alaridan tashkil topgan b o ‘lib, h a r b ir ritsar m ustaqil 
h arak at qilgan. Q o ‘sh in d a yagona boshqaruv va harbiy 
intizom b o ‘lmagan.
1356-yilda Fransiyaning son jihatidan ikki baravar katta 
q o ‘shini — Angliya shahzodasi Eduard b o ‘linmasini ta ’qib 
etib, unga Puate yaqinida yetib oladi.
E d u ard , agar fran su zlar u n i q o ‘sh in i b ila n o ‘tkazib 
y u b o rish sa , b a rc h a o ‘lja va a s irla rn i, q o ‘lga k iritg a n
q al’a va qasrlarini berishga tayyorligini bildiradi. Lekin 
Fransiya qiroli shahzodaning o ‘z a ’yonlari bilan asirlikka 
tu sh ish g a rozi b o ‘lishini talab qiladi. N a tija d a E duard 
jang qilishdan boshqa ch o ra qolm aganiga ishonch hosil 
qiladi.
Jang dav o m id a fran su zlarn in g birik m ay h a ra k at qi- 
lish i eng sa ra rits a rla rn in g h a lo k a tig a sabab b o ‘ladi. 
F ran siy a qiroli Ioann Saxiy va o ‘g ‘li Filipp asirga tu - 
shadi.
J a k e r iy a q o ‘z g ‘o lo n i. Y uz y illik u ru s h d a v o m id a
soliqlardan k o ‘proq dehqonlar aziyat chekkanlar. Am m o 
xo‘jayinlar