Tarix-7 2017.(Uzb). indd



Download 3,17 Mb.
Pdf ko'rish
bet26/147
Sana26.05.2023
Hajmi3,17 Mb.
#944308
1   ...   22   23   24   25   26   27   28   29   ...   147
Bog'liq
jahon tarixi 7 uzb-yangi

27-rasm. Meshko I


I BOB. O RTA ASRLARNING IL K DAVRI
37
8-§. SHARQIY SLAVYANLAR. KIYEV RUSI
Sharqiy slavyanlar joylashuvi, ijtimoiy tuzum i. Shar- 
qiy slavyan qabilalari: drevlyanlar, rodim ichlar, tiverlar, 
dregovichlar, vyatichlar, sevoryanlar va hokazolar ilk o ‘rta 
asrlarda D n ep r daryosi havzasida yashaganlar. K eyincha- 
lik aynan shu qabilalar birlashuvidan Kiyev Rusi davlati 
vujudga kelgan.
Arxeologlar slavyanlarning dehqonchilik va chorvachilik 
bilan shug‘ullanganliklarini qazishmalardan topilgan m ehnat 
qurollari, kulolchilik buyumlari, jez va kum ushdan yasal- 
gan zeb-ziynatlar orqali aniqlashgan.
V izantiyada V III asrda yozilgan «Ziroatchilik qonun- 
lari»ga k o ‘ra, qishloq jam oasining a ’zolari — erkin deh- 
qonlarning yerlari alohida b o ‘lib, ular bug‘doy, tariq, arpa 
va boshqa donli ekinlar yetishtirganlar. Qabilalar hayotiga 
oid m uhim masalalar xalq yig‘ini — «veche»da m uhokam a 
etish bilan hal qilingan. Slavyanlar yo‘lboshchilari — otliq 
drujinachilar faqat o ‘z hududlarini him oya qilibgina qol- 
may, qo ‘shni o ‘lkalarga yurishlar ham uyushtirishgan.
28-rasm. Aka-uka Ryurik, Sineus va Truvorlarning
Rusga kelishi


38
I BOB. O RTA ASRLARNING IL K DAVRI
Davlatning tashkil topishi. Y ilnom alarda yozilishicha, 
Sharqiy slavyan qabilalari varyaglarga (skandinaviyalik nor- 
m annlarga) elchi jo ‘natib, ulardan o ‘zlariga knyaz yubo- 
rishlarini so‘raydi. Bu taklifga binoan uch aka-uka: Ryu­
rik, Sineus va Truvorlar Rusga kelib, Ryurik Novgorodda, 
Sineus Beloozeroda, Truvor Izborskda knyazlik qiladilar. 
K o‘p o ‘tm ay ukalari vafot etib, Ryurik yakka hukmronlik 
qila boshlaydi.
Ryurikning vafotidan so‘ng, o ‘g‘li Igor yosh b o ‘lganligi 
sababli hokim iyat uning qarindoshi Olegga o ‘tadi. U ning 
boshqaruvi davrida Kiyev Rusi tarixida m uhim voqealar 
b o ‘lib o ‘tadi. Oleg 882-yilda o ‘z lashkari bilan Kiyevni 
egallab, ayni paytda Kiyev Rusi n o m in i olgan davlatga 
asos soladi.
Oleg va keyingi knyazlarning asosiy vazifalari: Xazar 
xoqonligi zulm idan ozod b o ‘lish, sharqiy slavyan qabilala- 
rini birlashtirishni davom ettirish, tashqi dushm anlardan 
davlat chegaralarini asrash, Vizantiya bilan m anfaatli sav- 
do m unosabatlarini o ‘rn atish d an iborat b o ‘ladi. Slavyan 
qabilalarini birlashtirish siyosati shimolda Ladoga ko‘lidan, 
janubda D neprning quyilishigacha yerlarning Oleg qo ‘lida 
to ‘planishiga im kon beradi. Oleg Vizantiya bilan manfaatli 
shartnom a tuzadi. U nga ko‘ra, Rus savdogarlariga Vizan- 
tiyada bojsiz savdo qilishga ruxsat beriladi.
Igor o ‘z knyazligini (912—945) k o ‘ch m anchi bijanak 
q ab ilalarig a qarshi u ru sh d a n b o sh lay - 
di. Tuzilgan shartnom a K onstantinopol 
to m o n id an bajarilm aganligi tufayli Igor 
V iz an tiy a g a q a rsh i ikki m a rta y u rish
qiladi. N atijada Vizantiya jangsiz tinch- 
lik sh a rtn o m a sin i tu zib , k a tta o ‘lp o n
to ‘laydi.
Ig o r 9 4 5 -y ild a d rev ly an q a b ila la ri 
b ila n t o ‘q n ash u v d a h alo k b o ‘lg an id an
so‘ng, uning rafiqasi Olga o ‘g‘li Svyato­
slav balog‘atga yetgunicha Kiyev knyaz- 

Download 3,17 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   22   23   24   25   26   27   28   29   ...   147




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish