Tarix-7 2017.(Uzb). indd

«Odam Ato y e r haydab, Momo Havo
charx yigirgan p a ytd a kim dvoryan bo ‘lgan!»
deb aytgan 
kinoyali so ‘zlari qishloqlarda te z -te z tak ro rlan g an . Jo n
Boll ham m a odam teng, yer esa uni ishlayotgan kishini- 
ki ekanligini an a shu bilan isbotlar edi. U arxiyepiskop 
buyrug‘i bilan qam oqqa olingan.
U ot Tayler qo‘zg‘oloni. Q o‘zg‘olon 1381-yilning may 
oyida soliq yig‘uvchilar bedodligidan boshlanib, tez orada 
Angliyaning katta qismini qamrab oladi. Q o‘zg‘olonchilar 
to m o n id a n ozod etilg an J o n Boll u n in g rah b a rlarid an
b irig a aylanadi. D e h q o n la rd a n ib o ra t q o ‘z g ‘o lo n c h ila r 
tunukasoz U o t Tayler boshchiligida poytaxtga y o ‘l oladi.

---

IV BOB. YEVROPADA MARKAZLASHGAN DAVLATLARNING TASHKIL TOPISHI
Ю3
Londonliklar qo‘zg‘olonchilarga shahar darvozalarini ochib 
berishadi. Qirol a ’yonlari, taniqli am aldorlarning uylariga 
o ‘t q o ‘yiladi. A ybdor deb topilgan am aldorlar qatl etila 
boshlanadi.
Yosh qirol Richard II qo‘zg‘olon- 
c h ila r b ila n m u zo k a ralar b o sh la sh - 
ga m a jb u r b o ‘la d i. U c h r a s h u v d a
qabul qilingan «Mayl End» dasturiga 
b in o a n : d e h q o n la rn in g q a ra m lig in i 
b e k o r q ilish , e rk in savdoga ru x sat 
berish, yer solig‘ini kamaytirishga ro- 
zilik beriladi. Qirol bilan uchrashuv- 
dan so‘ng q o ‘zg‘olonchilarning o ‘ziga 
to ‘q qismi uylariga tarqalishadi. Lekin 
qo ‘zg‘olonchilarning kam bag‘al qismi 
b u n g a q o n iq m a y L o n d o n d a q o lad i 
va qirol bilan yana uchrashish u ch u n Smitfildga boradi- 
lar. Yangi ishlab chiqilgan dasturda feodallar to rtib o l­
gan yaylov va o ‘rm onlarni qaytarish, ibodatxona yerlarini 
m usodara qilib d ehqonlarga b o ‘lib berish, ah o lin i teng 
huquqli b o ‘lishini ta ’m inlash kabi talablar bor edi.
Uchrashuv paytida qirol a ’yonlaridan biri bilan janjalla- 
shib qolgan U o t T ayler t o ‘q n a sh u v d a y aralan ib halo k
b o ‘ladi. Sarosim ada qolgan dehqonlarni, ularning barcha 
talab lari bajarilishi v a ’da qilinib, sh ah arn i tark etishga 
k o ‘nd irad ilar. L ekin q o ‘zg ‘o lo n c h ilar izid an yuborilgan 
qo‘shin ulardan ayovsiz o ‘ch oladi.
Q o ‘zg‘olon m ag‘lubiyatga uch rasa-d a, uning t a ’sirida 
A ngliyada deh q o n larn in g m eh n a t m ajburiyatlaridan voz 
k e ch ila d i. XV asr d a v o m id a q a ra m d e h q o n la r t o ‘lov 
evaziga ozodlikka erishadi. Soliqlar tartibga solinadi.
Angliya XV asrda. Yuz yillik urush tugaganidan keyin 
Angliya tarixida «Qizil va oq gullar» (1455—1485) urushi 
nom ini olgan urushlar b o ‘lib o ‘tadi. Bu urushda aholi- 
ning 1/4 qismi, nom dor feodal zodagonlar — baronlarning