Tarix 6-sinf

Qadimgi rimliklarning xudolari
Kundalik hayotda rimliklar o‘z xudolariga madad va homiylik istab murojaat etishardi. Xu- dolar uchun ulug‘vor ibodatxo-

nalar barpo etilgan. Rimliklar xudolarining ko‘pchiligi yunonlar xudolarini esga soladi. Muhim ishni boshlashdan oldin rimliklar xu- dolarga qurbonliklar bag‘ishlar edilar.
Turfa xudolar hayotning turli jihatlarini boshqarar edi. Masalan, jangda mag‘lubiyat- ga uchragudek bo‘lishsa, demak, qaysidir ish bilan urush xudosi Marsning jahlini chiqardik, degan xayolga borishgan.
Rimning bosh xudosi, osmon, momaqal- diroq va yashin podshosi Yupiter Rim dav- latining homiysi bo‘lgan. Rimda xudolarga sig‘inish keng tarqalgan. Neptun dengiz xu- dosi, uyqu xudosi Morfey, ov xudosi Diana, olov va temirchilik xudosi Vulqon, bahor va sevgi xudosi Venera, may xudosi Baxus, sudlov ilohasi Yustitsiya, taqdir ilohasi esa Fortuna hisoblangan.
Ibodatxonada Rimning bosh xudosi Yupi- terning ulkan haykali o‘rnatilgan. Ibodatxona yonida altar – qurbonlik baxshida etiladigan ko‘tarma joy bo‘lgan. Odatda ho‘kizlar, qo‘ylar, cho‘chqalar yoki echkilar qurbonlik qilingan.

O‘zingizni sinang!

Neptun – den- giz xudosi



Yupiter – chaq- moq va moma- qaldiroq xudosi



Vulqon – olov va temirchilar xudosi

Diniy marosimlar
Diniy marosimlar qat’iy bel- gilangan qoidalar bo‘yicha o‘tkazilgan.

Yustitsiya – odil sudlov ilohasi

Fortuna – taq- dir ilohasi
Marosimlar o‘tkazilishi ustidan kohinlar – pontifiklar – Rim ruhoniylari nazorat qilishgan. Ular bayramlar taqvimi, marosimlar tantanalari tartibini tuzishardi. 5 nafardan 15 nafargacha ruhoniylardan jamlangan pontifiklar hay’atiga Buyuk pontifik rahbarlik qilgan. Buyuk pontifik xudolar bilan maslahatlashib, xulosa beradi, deb hisoblashgan.
Rimliklar barcha muhim ishlarni fol ochish- dan boshlashgan. Fol ochish kohinlar – avgur- lar yordamida amalga oshirilgan. Avgurlar qushlar parvoziga, momaqaldiroq, chaqmoq, muqaddas qushlarga sepilgan donlar, aks- sadoga va hokazolarga qarab fol ochar, alo- matlar ko‘ngildagidek bo‘lmasa, ishlar ma’lum muddatga kechiktirilar edi.
Xonadon o‘chog‘i ilohasi Vesta ibodatxo- nasida muqaddas olov saqlangan. Muqad- das olovni saqlash ayol kohinalar vestalkalar majburiyatlari sirasiga kirardi. Olov yonib turar ekan, hayot mavjuddir, deya hisoblashgan.