Tarix 6-sinf

Hokimiyat uchun kurash oqibatlari
Sezar o‘ldirilganidan keyin Brut respublikani

o‘ldirilishi

qayta tiklashga urinib ko‘radi. Biroq hamma senatorlar ham avvalgi tartibotlarga qaytish-

Yuliy Sezar tangalar mil. avv. 49–48-yy.

Kleopatra – Misr malikasi
ni istamasdi. Ularning ko‘pchiligi o‘z boyligini Sezar hukmronligi davrida qo‘lga kiritgan edi. Brut va uning tarafdorlari Yunonistonga qochib ketishga majbur bo‘ladilar.
Ayni paytda Rimda Sezarning jiyani Ok- tavian paydo bo‘ldi. U Brut va unung tarafdor- lariga qarshi kurash boshladi.
Shimoliy Yunonistonda Brut ham qo‘shin to‘plab, Rimga jiddiy xavf sola boshladi. Ammo Oktavian Mark Antoniy bilan ittifoq tuzadi va Brut boshliq respublika tarafdorlarini tor-mor etadi.
Shundan keyin Oktavian Rim davlatining G‘arbiy qismini, Antoniy esa Sharqiy qismini boshqarishni o‘z qo‘liga oladi.
Misrga kelgan Antoniy Misr malikasi Kleopatraga uylanadi. Nikoh sovg‘asi tariqasi- da Antoniy Kleopatraga Rimning sharqiy provinsiyalarini (viloyatlarini) beradi. Bu Okta- vianning noroziligiga sabab bo‘ladi.
Mil. avv. 31-yilda Yunoniston qirg‘oqlarida Antoniy va Oktavian flotlari o‘rtasida jang bo‘ldi. Jang qizigan bir pallada Kleopatra va Antoniy Aleksandriya shahriga qochadilar. Armiya va flot Oktavianga taslim bo‘ladi. Ke- yingi yili Oktavian qo‘shin bilan Misrga yetib keladi. Antoniy va Kleopatra o‘z-o‘zini o‘ldiradi, Misr esa Rim davlati provinsiyasiga aylanadi. Shu tariqa Oktavian butun Rim imperiyasining yakka hukmdori bo‘lib oladi.
Mil. avv. 29-yilda Oktavian Senatdan im- perator unvonini va Avgust laqabini oladi. U Rim imperiyasining asoschisiga aylanib, bir qator islohotlar o‘tkazdi. Imperator keng ko‘lamda qurilish ishlari olib bordi. Uning davri- da Rimda ko‘plab saroylar va ibodatxonalar bunyod etildi.

Oktavian Avgust vafotidan so‘ng uning vorislari Kaligula va Neron hukmronligi dav- rida imperiyada inqiroz boshlandi. Faqat milodiy II asrning boshlarida Rimning kuch- qudrati qayta tiklandi. Bu asr Rim imperiya- sining «oltin asri» degan nom olgan.