Tarix 6-sinf

Drakont qonunlariga binoan qatl jazosi

Shu kengash hokimlar va sudyalarni sayla- gan. Ular kengash a’zolari singari faqat Afina aslzodalaridan iborat bo‘lgan. Afinada aholi- ning bir qismini zodagonlar (aristokratlar) tashkil etib, boshqa bir qismi oddiy xalq –
«demos» ularning foydasiga ishlashga majbur edi. Shu bois Afina davlati aholisi o‘rtasida ke- lishmovchilik va nizolar vujudga kelgan.
Adolat qaror topishini xohlagan har ikkala tomon Drakont ismli hukmdorga murojaat eta- di. Ular Drakontdan huquq va majburiyatlar borasida hammani tenglashtiruvchi qonunlar yozishni iltimos qilishadi.
Mil. avv. 621-yilda Drakont xalq boshqa- ruvini bekor qilgan qonunlarni yozdi va amalga kiritdi. Bu qonunlar shu qadar qattiq va ayov- siz ediki, afinaliklar ularga «siyoh qolib, qon bilan yozilgan», deya ta’rif berishgan. Qonun- larni arzimas darajada buzganlik uchun ham Drakont bitta jazo – o‘lim jazosi belgilagan.
Avvaliga afinaliklar bu qonunlarga itoat etishgan, so‘ngra norozi bo‘la boshlashgan va Drakontni shahardan haydab yuborish- gan.

Solon islohotlari

Afina davlatida xalq aslzodalar hukmronligidan norozi edi.

Qarzrdor yunonlarning Solon islohotlaridan keyin qullikdan qaytishlari

Xalqning ahvoli tobora yomonlashaver- di, shunda odamlar o‘z haq-huquqlari uchun kurashga bel bog‘ladilar. Ular zodagonlarning uy-qo‘rg‘onlariga hujum qila boshladilar. O‘z yeri va jonidan xavotirlangan zodagonlar yon berishga va xalq talablarining bir qismini ba- jarishga majbur bo‘lishadi.

O‘ta bilimdon va tajribali Solon degan zodagon, xalqqa yon berishning qattiq taraf- dori bo‘lgan.
Zodagonlar Solonga ishonishdi va uni Afina hukmdori etib saylashdi. Mil. avv. 594-yilda Solon davlatni idora qilishning oldingi tizimini o‘zgartirdi. Avvalgi boshqaruv tizimi – aris- tokratiya (aslzodalar hokimiyati)ni demokrati- ya (xalq hokimiyati)ga almashtirdi. Davlatni boshqarishda faqat erkak fuqarolar ishtirok eta olardi. Ayollar va chet elliklar (ularni me- teklar deyishgan) qabul qilinayotgan qonunlar muhokamasida va ovoz berishda ishtirok eta olmasdilar.
Solonning taklifi bilan dehqonlarning qarz- lari va qarzdorlarni qul qilish bekor qilinadi. Davlat boshqaruvidagi islohotlar Xalq majlisi faoliyati tiklanishi va nasl-nasabidan qat’iy na- zar afinaliklar uchun ham davlat mansablarini egallash imkoniyatini ko‘zda tutar edi.

O‘zingizni sinang!