Тарих факультети Жаҳон тарихи

Олтин қирғоқ ва Фил суяги қирғоғи давлатлари.

Олтин қирғоқ ва Фил суяги қирғоғи ҳудудлари қадимдан /.Судан бозорларида ѐнғоқ ва олтин билан савдо қилишган. Бу ҳудудларда кўҳна цивилизациядан дарак берувчи моддий маданият қолдиқлари сақланган. 13-асрда Боно ва Банна йирик давлатлар ҳисобланган. Боно-Мансу пойтахти иқтисодий ва маданий жиҳатдан ниҳоятда ривожланган эди.
Бу ҳудудда асосий ролни гуаналар давлати Гонжа ўйлаган, чунки асосий кола ѐнғоғи шу ердан олиб кетилган.15 асрда Гонжа дагомба халқи томонидан босиб олинди ва бир неча ўн йилдан сўнг дагомбалар қувиб чиқарилди. Мандинга халқидан чиққан Сумейла Ндевура Якпа Гонжа мустақиллиги учун бўлган курашга бошчилик қилди. Давлат ҳудудлари кенгайтирилди ва Нианга шаҳри пойтахтга айлантирилди. Салагу эса Олтин қирғоқдаги кола ѐнғоғи билан савдо қилувчи энг катта бозорга айланди.

Ашанти иттифоқи.

Олтин қирғоқдаги энг йирик давлатлардан бири Ашанти эди. У 17 асрда пойтахти Кумаси бўлган бир неча давлатлардан иборат иттифоқчи давлат эди. Бу давлатлар акан тил оиласига кирувчи халқлардан иборат эди.
Ўрмон ҳудудлари марказида Денкира давлати бўлиб унга ўша атрофда майда давлатчалар тобе эди. Ашанти қабиласи ҳам ўлпон тўлаган. Ашанти қабиласини яна бир душмани бу дома қабиласи эди. Унга қарши майда князликлар ашанти атрофида бирлашдилар. Домага қарши урушнинг муваффақиятли тугаши натижасида акан тил оиласига кирувчи халқлар иттифоқ тузишиб-феодал давлатга асос солишди.
Ашанти давлати /.Африка қирғоғидаги ривожланган давлатлардан бирига айланди. Давлат тепасида подшо турган(ашантехен). Сулола раҳбарини подшо-она тайинлаган, номзод қабила бошлиқлари ва оқсоқоллар томонидан тадиқланган.
Ашанти бошқарувида вазирлар ва кенгаш муҳим ўрин тутган. Улар иккига бўлинган:1)Гясе-мамлакатнинг ички ишлари билан шуғулланган. 2) Абонтендом-ҳарбий ишлар билан шуғулланган. Сиѐсий ҳаѐтда подшо-она катта рол ўйнаган, кенгаш эса ашантехенга ѐрдам берган.