Tarbiya: muammo, yechim

repititorlik ta’limi 
keng ommalashib bormoqda.
 
Ayni vaqtda umumiy o‘rta
 
ta’lim 
maktablari hamda yangi turdagi o‘quv muassasalari faoliyatida o‘qitishning noan’anaviy 
shakllari samarali natija bermoqda. 
Ta’limda shaxsiy-insonparvar yondashuv: Shaxs sub’ektdir, har bir bola qobiliyatli. 
Pedagogik muloqotni insonparvarlashtirish va demokratiyalash: 
-bolalarga muhabbat, ularning taqdiriga qiziqish;
- boladagi umidli ishonch; 
-hamkorlik, muloqot mahorati;
- to‘g‘ridan-to‘g‘ri majbur qilishni bekor qilish; 
ijobiy rag‘batlantirishning muhimliligi; 
bolalardagi kamchiliklarga sabrli bo‘lish; 
- o‘qituvchi va talaba huquqlarini tenglashtirish; 
- bolaning erkin tanlash huquqi; 
- xato qilish huquqi; 
- shaxsiy qarashlarga bo‘lgan huquq; 
- bola huquqlari haqidagi konvensiyaga amal qilish; 

---

II. Zamonaviy fan va ta’lim-tarbiya: muammo, yechim, natija
 
HTTP://INTERSCIENCE.UZ/ 
81 
- o‘qituvchi-talaba munosabatlari usuli: ta’qiqlash emas,
yo‘naltirish; boshqarish emas, birgalikda boshqarish;
majburlash emas, ishontirish; buyruq berish emas, tashkillashtirish; chegaralamaslik, 
erkin tanlashni yo‘lga qo‘yish.
Zamonaviy sharoitda natijalarga olib kelmaydigan to‘g‘ridan-to‘g‘ri majburlashdan 
metod sifatida voz kechish: - majburlovsiz, ishonchga asoslangan talabchanlik;- tug‘ma 
qiziquvchanlikni hisobga olib o‘qitish;- muvafaqqiyatsizlikka sabab bo‘ladigan majburiy 
istakni almashtirish;- bolalarning mustaqilligi va mustaqil faoliyatini o‘rnatish;-jamoa orqali 
bevosita talablarning qo‘llanishi shulardandir. 
Individual yondashuvning yangi talqinida: - o‘rta o‘qiydigan o‘quvchilarga yo‘naltirishni 
bekor qilish; 
- shaxsning eng yaxshi sifatlarini izlash; shaxsni psixologik-pedagogik tashxis etish 
(qiziqishlari, qobiliyati, yo‘nalganlik, Men-konsepsiyasi, xarakteri, fikrlash jarayonlarining 
o‘ziga xosligi) ning qo‘llanilishi;
- o‘quv-tarbiya jarayonida shaxsning o‘ziga xosliklarini hisobga olish;
- shaxs rivojini bashorat qilish (prognozlash);
- rivojlanishni, uni korreksiyalashning individual dasturlarini loyihalash muhim. 
O‘quvchilarga mustaqil bilish, fikrlash va ijodiy izlanishga majbur qiladigan, muammoli 
hayotiy dalillarga asoslanadigan vaziyatli topshiriqlarni berish maqsadga muvofiqdir. 
O‘quvchilar topshiriqlarni ijodiy fikrlash va mustaqil ishlash orqali bajarishlari lozim. 
O‘qituvchi va o‘quvchi muloqotida kompetentli yondashuv alohida ahamiyat kasb etadi. 
Umuman olganda