Taqrizchilar: Geografiya fanlari doktori, professor

7.6. Turoperatorlar va turagentlar

Transport korxonalari joylashtirish vositalari, umumiy ovqatlanish ob’ektlari va sayr – tomoshalar turizm industriyasida birlamchi turistik xizmatlar ishlab chiqaruvchilar hisoblanadi. Zarur iqtisodiy resurslardan foydalangan holda ular bozorda sotish uchun olib chiqiladigan xizmatlar yaratadilar. Har bir ishlab chiqaruvchi o‘zi uchun ularni samarali amalga oshirish va qulay yo‘llarini belgilab oladi. Ular bo‘yicha xizmatlar oldi-sotdi qator seriyalari vositasi oxirda turgan iste’molchigacha yetkaziladi.
Bevosita va bilvosita sotish yo‘llari. Turistik xizmat turlarini sotish yo‘llari favqulodda xilma-xildir. Ular sodda va murakkab, uzun va qisqa, keng va tor bo‘lishlari mumkin. Birida og‘zaki kelishuv yoki oldi-berdi kifoya, boshqasida – mayda ikir-chikirgacha ko‘rsatilgan yozma shartnoma (kontrakt) tuzish talab etiladi.
Turistik xizmatlarni yoyilish kanallari ishlab chiqaruvchilar tomonidan bevosita sotishni, ulgurji sotish esa turli ulgurji – vositachi tashkilotlar tomonidan chakana tarmoqlar orqali sotilishni o‘z ichiga oladi.
Tovar va xizmatlarning hamma ko‘p xilliklari, jumladan turistik xizmatlarni sotishning ikki asosiy bazis tipik kanallariga birlashtirish mumkin: bevosita va bilvosita holatda. Bevosita kanallar ishlab chiqaruvchi bilan iste’molchi o‘rtasidagi to‘g‘ridan-to‘g‘ri aloqani ta’minlaydi. Aviakompaniyalar, otellar, tematik parklar va boshqa turizm industriyasi korxonalari o‘z mijozlariga to‘g‘ridan-to‘g‘ri xizmatlarni sotadi. Shu maqsadda ular o‘zlarining xususiy savdo nuqtalarini ochishadi, katolog va telefon orqali sotishni tashkil qiladilar. Keyingi paytlarda esa telekommunikatsiya tarmoqlari rivojlanishi bilan kompter tarmog‘i va elektron pochtadan iste’molchilarga turistik xizmatlarni taqdim etish va bronlashtirib qo‘yishda keng foydalanilmoqda.
To‘g‘ridan – to‘g‘ri kanallardan keng foydalanish orqali sotish – bozorga chiqarish yetkazib beruvchi uchun ham, ularning mijozlari uchun ham bir qator afzallika ega:

•