Taqdimot mavzu: XVII asrdan 1870 yillargacha aqshda tarixiy jarayon

TAQDIMOT

MAVZU: XVII asrdan 1870 yillargacha AQSHda tarixiy jarayon

BAJARDI: ZARIF SAIDOV 201 GURUH

AQSH iqtisodiy taraqqiyoti

. Mustaqillik yillarida AQSHda sanoat tez sur'atlar bilan rivojlanib, XIX asrning 30-yillarida sanoat inqilobi boshlandi. XIX asr o‘rtalarigacha AQSH, asosan, qishloq xo‘jaligiga 115 asoslangan mamlakat edi. Mamlakat shimolida qishloq xo‘jaligining asosini fermer xo‘jaligi tashkil etdi. Fermerlikning asosini yollanma mehnat tashkil qilib, ular pomeshiklarga qaram dehqonlarga nisbatan ko‘proq tovar sotish va sotib olish imkoniyatiga ega edilar. Amerika qishloq xo‘jaligiga xos bu xususiyatlar AQSH iqtisodiyotining tez rivojlanishiga yordam berdi

Plantatsiya xo‘jaligi.

• AQSHda xo‘jalik yuritishning ikki tizimi uzoq vaqt davom etib keldi. Fermerlar xo‘jaligi rivojlangan shimoliy shtatlarda qulchilik XIX asrning boshlaridayoq bekor qilindi. Janubiy shtatlarda esa qulchilikka asoslanuvchi plantatsiya xo‘jaligi hukmronlik qilardi. Janubning tabiiy sharoiti paxta yetishtirish uchun qulay edi. Buyuk Britaniya va AQSHda sanoatning tez rivojlanishi paxtaga bo‘lgan talabni tobora oshirib bordi. Buyuk Britaniya fabrikalari AQSHdan paxta xarid qilishni ko‘paytirib borganlari sari qullarni ekspluatatsiya qilish kuchaydi. Bu zulm shafqatsizligi jihatidan krepostnoylikning eng ayanchli shakllaridan ham dahshatli edi. Ayni paytda ko‘pgina oq tanli kishilar, ishchilar, fermerlar, ziyolilarning ilg‘or qatlamlari qulchilikning bekor qilinishi uchun kurash olib bordilar. Shu tariqa abolitsionistlar harakati vujudga keldi. AQSHda qulchilikka nafrat bilan qarovchi kishilar soni tobora ortib bordi. 50-yillarning oxirlarida atoqli abolitsionist, oq tanli fermer Jon Braun Virjiniyada qullar qo‘zg‘olonini ko‘tarishga urinib ko‘rdi. U Allegan tog‘ida joylashib olib, bu yerdan qo‘zg‘olonni plantatsiyalarga yoyishni umid qilgandi. Braun tuzgan qurolli guruh 22 kishidan iborat bo‘lgan. Guruhda 5 nafar qora tanli kishi ham bor edi. Yomg‘irli tunda u qurol-yarog‘lar saqlanadigan kichik omborni bosib olishga muvaffaq bo‘ldi. So‘ngra Braun qo‘shni plantatsiyalardagi qullarni ozod qilish va quldorlarni garov sifatida qo‘lga olish uchun o‘z odamlarini yubordi.