Tanlangan mexanizatsiyalarni asoslashda quyidagi faktorlarga e’tibor qaratiladi

5. Burg’ilash stanoklarini ekspluatatsion ish ko’rsatkichlarini hisoblash.

Burg’ilash stanogi unumdorligini aniqlash uchun birlamchi uning texnik burg’ilash tezligini topish lozim. Sharoshkali burg’ilashning ratsional rejimini belgilaydigan asosiy omillarga quyidagilar kiritiladi: dolotaga o’q bo’yicha qo’yilgan bosim kuchi, dolotaning aylanish chastotasi, tog’ jinslari burg’ilanuvchanlik ko’rsatkichi va dolata diametri.

Sharoshkali burg’ilash stanoklarini texnik burg’ilash tezligi quyida keltirilgan formula asosida aniqlanadi.

, m/soat

Foydali qazilma uchun:

m/soat

Qoplama tog` jinslari uchun:

m/soat

Bu yerda:

P_ос- o’q bo’yicha quyilgan bosim kuchi, N

n_в-aylanish chastotasi, min^-1

- tog’ jinslari burg’ilanuvchanlik ko’rsatkichi

-dolata diametri, m Sharoshkali burg'ilash dolotasi o'q bo'yicha qo'yilgan yuqori zo'riqma natijasida tog' jinslarini samaraliroq maydalaydi. O'q bo'yicha zo'riqmaning ortishi natijasida burg'ilash tezligi ham ortib boradi. O'q bo'yicha qo'yilgan zo'riqma chegarasi sharoshka dolotasining mustahkamligi bilan quyidagi formula orqali aniqlanadi:
(3.9)




Bu yerda:

f –-М.М. Протодьяконов shkalasi bo'yicha tog' jinsining qattiqligi;

D_скв – skvajina diametri, м.
Dolota diametri, burg'ilash rejimi va turiga bog'liq bo'lgan ko'rsatgichlar quyidagi 3.3 - jadvalda keltirilgan.

Таблица 3.3 – Sharoshkali dolotalarning burg'ilash rejimlari

Dolota diametri, sm	Tog' jinsining qattiqlik koeffitsiyenti, f	Dolotaning aylanish chastotasi, ayl/min
16 va 20	4-6	150-160
	6-10	140-160
	10-12	120-130
	12-14	105-120
	14-16	80-110
25	6-10	140
	10-12	110
	12-14	88
	14-16	81
	16-18	72
32	10-12	110
	12-14	95
	14-16	80

Burg’ilash stanogi smenadagi unumdorligi Q_б.с (m/smena) quyidagi formuladan hisoblanadi

, m/smena

Foydali qazilma uchun:

, m/smena

Qoplama tog` jinslari uchun:

, m/smena

bu yerda: К_и – burg’ilash stanogini smena davomida ishlatilish koeffitsienti, ko’pincha К_и=0,5-0,8 qiymatlarda qabul qilinadi;

t_б va t_в – mos ravishda 1 metr uzunlikdagi skvajinani sof burg’ilashga va yordamchi operatsiyalarni bajarishga sarflangan nisbiy vaqt, min/m;

v_б.т – burg’ilash texnik tezligi, m/min.

O’z navbatida yordamchi operatsiyalarni bajarishga sarflangan nisbiy vaqt quyidagi ifodadan hisoblanishi mumkin:

, min/m (11.5)

bu yerda:

t₁ - stanok domkratlarini o’rnatish va bo’shatish hisobga olingan holda burg’ilash stanogini bir skvajinadan ikkinchisiga ko’chirish uchun sarflangan vaqt, o’rtacha t₁ =0,38-1,44 min/m qabul qilinadi;

t₂ – 1 metr skvajina uzunligiga to’g’ri keladigan, dolotani almashtirish uchun sarflanadigan vaqt, min/m;

t₃ - v_п (m/min) tezlik bilan burg’ilash snaryadini ko’tarib olish uchun sarflanadigan vaqt, min/m;

t₄ - gidropatronni ushlatib turish uchun sarflanadigan vaqt, min/m; shpindelli aylantiruvchi-uzatuvchi sxema uchun t₄=0;

t₅ - burg’ilash snaryadini yigish va yechib tashlash uchun sarflanadigan vaqt, min/m;.

Stanokning sutkalik ish unumdorligi:

Foydali qazilma uchun:

m/sutka

Qoplama tog` jinslari uchun:

m/sutka

- Sutkadagi smenalar soni.

Stanokning yillik ish unumdorligi.

Foydali qazilma uchun:

m/yil

Qoplama tog` jinslari uchun:

m/yil

- Bir yildagi ish kunlar soni (305 kun)

Skvajina chuqurligini aniqlash.

- pog`ona balandligi

- Skvajinaning qiyalik burchagi (90°)

-ortiqcha burg`ilash o`lchami (м)

W – liniyani eng kichik qarshiligi 8,7м

Р – Skvajinaning nisbiy sig`imi (кг/м)

-Portlovchi moddalarning zichligi, (900 кг/дм³)

q – Portlovchi moddalarning nisbiy sarfi, ( кг/м³)

, кг/м³

, кг/м³

, кг/м³

Skvajina setkalarini hisoblash

а) Bir qatordagi skvajinalar orasidagi masofa

=1.05*8.7=9.1

m – skvajinani yaqinlashish koeffetsenti (1,05)

б) Skvajina qatorlari orasidagi masofa quyidagi formula orqali topiladi.

Bu yerda:

- tiqin o`lchami, (м)

q=0.5

1m skvajinadan chiqqan kon massasini quyidagi formula orqali aniqlash mumkin.

м³

м³

n_p –Skvajina qatorlari soni (4 qator)

Burg`ilash stanoklarini soni quyida keltirilgan formula orqali aniqlanadi.

А – Karyer ish unumdorligi. (m³/yil)

q_см – 1 m skvajinadan chiqgan kon massasi

ta

ta

burg`ilash stanoklarining inventor parki

- burg`ilash stanoklarining zahira soni



- tamirlanayotgan burg`ilash stanoklarining soni



ta