Tana harorati va uning fiziologik o‘zgarishlari

Silkitganda qo‘ldan sirg‘alib chiqib ketmasligi uchun termometrning yuqori uchiga rezina qalpoqcha kiydiriladi.

Harorat asosan qo‘ltiqdan, kamroq hollarda chov burmasidan o‘lchanadi. Qoq suyak bo‘lib qolgan bemorlarda va chaqaloqlarda haroratni to‘g‘ri ichakdan yoki og‘iz bo‘shlig‘idan o‘lchash mumkin. Harorat o‘lchanadigan joylarda yallig‘lanish jarayoni (terining qizarishi, bir oz shishishi) bo‘lmasligi kerak, chunki bunday joyda harorat baland bo‘ladi.

Haroratni o‘lchashdan oldin qo‘ltiq sohasi yoki chov burmasi quruq qilib artiladi, chunki nam bo‘lsa, ko‘rsatkichlari past chiqadi. Dezinfeksiya qilingan quruq termometr silkitilib, simob ustunchasi shkaladan pastga tushganligiga ishonch hosil qilingach, termometrni simob rezervuari teriga hamma tomondan tegib turadigan qilib, pastki uchi bilan qo‘ltiq sohasiga qo‘yiladi. Bemor qo‘lini ko‘kragiga yaqinlashtirib, termometrni qo‘ltig‘ida qisib turadi. Behush yotganlar, notinch bemorlar va yosh bolalarning qo‘lini hamshira ushlab turadi.





53-rasm. Haroratni o‘lchash: a-termometrlarni saqlash; b-bemorga termometrni berish; d-termometrni qo‘ltiqqa shunday qo‘yiladi.
0‘lchash vaqtida be­mor qimirlamay o‘tirishi yoki yotishi kerak. Uxlab yotganda haroratni o‘l- chash mumkin emas.

Chunki termometr sir- g‘alib tushishi yoki bemor bexosdan uni bosib olishi, bundan tashqari uning ko‘rsatkichlari haqiqiy ko‘rsatkichlardan past bo‘lib cliqishi mumkin Chaqaloqlarda harorat chov burmasidan yoki to‘g‘ri ichakdan o‘lchanadi. Termometrni chov burmasiga qo‘yib, oyoqni chanoq son bo‘g‘imidan bukiladi. To‘g‘ri ichakdan haroratni aniqlashda hamshira qo‘llarini yuvib qo‘lqoplarni kiyadi. Termometr rezervuariga vazelin surtiladi va orqa chiqaruv yo‘liga 2—3 sm kiritiladi. O‘lchash vaqtida dumbalarni qisib turish lozim. Termometr chiqarib olingandan so‘ng tozalab yuviladi va dezinfeksiya qilinadi. Orqa chiqaruv teshigi shkastlangan hollarda va yangi tug‘ilgan chaqaloqlarda haroratni to‘g‘ri ichakda o‘lchab bo‘lmaydi.