Ta’minot, boshqaruv va h k. ham mavjudligi bilan

 

23.6. Davlat qarzlarini boshqarish 

   

O‘zbekiston  Respublikasida  davlat  qarzini  boshqarishning  oliy 

organi O‘zbekiston Respublikasi Oliy Majlisidir. Oliy Majlis byudjet 

defitsitini  moliyalashtirish  uchun  jalb  qilinishi  lozim  bo‘lgan 

mablag‘lar  va  byudjet  mablag‘lari  hisobidan  kreditlashtirishning 

maksimal miqdorlarini belgilaydi. U yoki bu ko‘rinishdagi qimmatli 

qog‘ozlarni 

chiqarishning 

chegaraviy 

hajmini 

O‘zbekiston 

Respublikasi  hukumati  –  O‘zbekiston  Respublikasi  Vazirlar 

Mahkamasi  o‘rnatadi. 2019-yilda  davlat  qarzining  chegaraviy 

hajmi 

mamlakatda 

yaratilayotgan 

YaIMning 

50 

foizidan 

oshmasligi zarur. 

Davlat ichki va tashqi qarzlarini boshqarishni optimallashtirish 

uchun ikki dasturni ishlab chiqmoq maqsadga muvofiq: 

•  tashqi qarzlarni olish davlat dasturi; 

•  ichki qarzlarni olish davlat dasturi. 

Bu dasturlar maqsadlari, manbalari va qaytarilish muddatlarini 

ko‘rsatgan  holda  navbatdagi  moliyaviy  yilda  olinishi  lozim  bo‘lgan 

qarzlar  ro‘yxatidan  iboratdir.  Dasturlar  navbatdagi  yil  byudjetining 

loyihasi bilan Oliy Majlisga taqdim etiladi va tasdiqlanishi kerak. 

Xususan,  tashqi  qarzlar  olish  davlat  dasturida  ikki  guruhga 

bo‘lib, aks ettiriladi: 

•  bog‘lanmagan (moliyaviy) qarzga olishlar (qarzlar); 

•  maqsadli xorijiy qarzga olishlar (qarzlar). 

Bularning  har  ikkalasi  uchun  ham  yuqoridagi  dasturda 

alohida-alohida quyidagilar o‘z ifodasini topishi kerak: 

•  bog‘lanmagan (moliyaviy) qarzga olishlar:  

 (qarzlar) bo‘yicha: 

 a) jalb qilish manbalari; 

 b) qarzga olish summalari; 

 d) qaytarish muddatlari. 

587 

•  Rezident-yuridik  shaxslarning  majburiyatlari  bo‘yicha 

O‘zbekiston  Respublikasining  kafilliklari  qanday  organ  tomonidan 

sodir etiladi? 

•  Davlatning ichki kreditlari qanday ko‘rinishlarga ega? 

•  Byudjet kreditlari va byudjet ssudalari nima, ular bir-birlaridan 

nimalari bilan farqlanadi? 

•  Byudjetdan  qarz  mablag‘larini  oluvchilar  sifatida  kimlar 

maydonga chiqishi mumkin? 

•  Loyihalarni  tanlovga  taqdim  etish  jarayonida  byudjetning 

markazlashtirilgan 

investitsion 

resurslarini 

tanlov 

asosida 

joylashtirishda 

investitsion 

loyihalarning 

samaradorligini 

baholashda  talab  qilinadigan  hujjatlarga  qo‘shimcha  ravishda 

yana nimalar taqdim qilinishi lozim? 

•  O‘zbekiston  Respublikasida  davlat  qarzini  boshqarishning 

oliy organi kim va u nimalarning umumiy miqdorini belgilaydi? 

•  U  yoki  bu  ko‘rinishdagi  qimmatli  qog‘ozlarni  chiqarishning 

chegaraviy  hajmini  kim  o‘rnatadi  va  hozirgi  kunda  u  qancha  qilib 

belgilangan? 

•  Davlat 

ichki 

va 

tashqi 

qarzlarini 

boshqarishni 

optimallashtirish  uchun  qanday  dasturlarni  ishlab  chiqmoq 

maqsadga muvofiq? 

•  Tashqi  qarzlarni  olish  davlat  dasturida  qarzlar  qanday 

guruhlarga bo‘lib, aks ettiriladi? 

•  Davlat 

ichki 

va 

tashqi 

qarzlarini 

boshqarishni 

optimallashtirish  uchun  ishlab  chiqilgan  dasturlarda  alohida-

alohida nimalar o‘z ifodasini topishi kerak? 

•  O‘zbekiston  Respublikasi  nomidan  davlat  qimmatli 

qog‘ozlarining yagona emitenti kim hisoblanadi? 

•  Davlat  ichki  qarzlariga  xizmat  qilish  bo‘yicha  bosh  vakil 

funksiyasini kim bajaradi? 

•  Hozirgi amaliyotda davlat qimmatli qog‘ozlarini tartibga solish 

choralarini shartli ravishda qanday guruhlarga ajratish mumkin?