Ta’minot, boshqaruv va h k. ham mavjudligi bilan

 

Bahs-munozara yoki nazorat uchun savollar 

 

•  Moliyaviy tizim deb nimaga aytiladi va unga nisbatan qanday 

ta’riflarni berish mumkin? 

•  Moliyaviy tizim, dastlab, qanday sohalarga bo‘linadi? 

•  Davlat  moliyasi  va  mahalliy  moliya  qanday  bo‘g‘inlardan 

tashkil topishi mumkin? 

•  Xo‘jalik  yurituvchi  subyektlar  moliyasi  qanday  bo‘g‘inlardan 

iborat? 

107 

4.2. Moliyaviy boshqaruv organlari va ularning vazifalari 

 

  Moliyaviy  tizimni  umumiy  boshqarish  mamlakatning  oliy 

hokimiyat  va  boshqaruv  organlari  tomonidan  amalga  oshiriladi. 

Umumdavlat  miqyosida  moliyaviy  boshqaruv  tizimi  quyidagi 

boshqaruv organlaridan tashkil topishi mumkin: 

•   Prezident; 

•  Oliy  Majlis  Senati  va  Qonunchilik  palatasi  hamda  moliya, 

byudjet,  soliq  va  bank  masalalari  bo‘yicha  Oliy  Majlis  har  ikki 

palatasining tegishli qo‘mitalari; 

•  Vazirlar Mahkamasi; 

•  Hisob palatasi; 

•  Moliya  vazirligi  va  uning  quyi,  jumladan,  G‘aznachilik  tizimi 

organlari; 

•  Markaziy bank; 

•  Davlat soliq qo‘mitasi; 

•  Davlat bojxona qo‘mitasi; 

•  Qimmatli qog‘ozlar bo‘yicha komissiya; 

•  Byudjetdan  tashqari  davlat  maxsus  fondlarining  ijroiya 

direksiyalari; 

•  va boshqalar. 

Mamlakat  Prezidenti  moliyaviy  tizimning  faoliyatini  tartibga 

soladi,  mamlakat  byudjetini  tasdiqlaydi,  Parlament  tomonidan 

qabul qilingan moliyaviy qonunlarga “veto” qo‘yish huquqiga ega. 

Ikki  palatadan  (Senat  va  Qonunchilik)  iborat  bo‘lgan  Oliy 

majlis  soliqlar,  yig‘imlar,  soliq  xarakteriga  ega  bo‘lmagan 

to‘lovlarni o‘rnatadi, davlat byudjetini ko‘rib chiqadi va tasdiqlaydi, 

shuningdek,  davlat  byudjetining  ijrosi  to‘g‘risidagi  hisobotni  ham 

tasdiqlaydi,  moliyaviy  qonunlarni  (masalan,  Soliq  kodeksi  va 

boshqalar)  qabul  qiladi.  Bir  vaqtning  o‘zida  davlat  ichki  va  tashqi 

qarzining  chegaralarini  belgilash  ham  Oliy  Majlis  tomonidan 

amalga oshiriladi. 

Moliyaviy  boshqaruvning  umumiy  boshqaruv  organi  sifatida 

Vazirlar  Mahkamasi  davlat  byudjetini  ko‘rib  chiqadi,  moliyaviy 

boshqaruvning 

yagona 

umumiy 

markazi 

sifatida 

faoliyat 

ko‘rsatadi. 

Davlat  moliyaviy  nazorat  organi  sifatida  Hisob  palatasi 

moliyaviy boshqaruvga oid quyidagi vazifalarni bajaradi: 

---

106 

 

 

4.1.1-chizma. Moliyaviy boshqaruv tizimi