292
Масала. А компания сўнгги 3 йиллик учун берилган маълумотлар
асосида дафтар ишлаб чиқариш учун қайси турдаги маҳсулотни чиқарса
кўпроқ фойда оладишини аниқланг? Албатта бу бозор риски билан бевосита
боғлиқдир.
2015-ЙИЛ
Маҳсулот тури
THE BEST
WONDERFUL
Сотилган маҳсулот (млн $)
100
50
Таннарх
(бир
бирлик
маҳсулот
маҳсулот учун $да)
1500
1000
Ўзгарувчан харажатлар (бир бирлик
маҳсулот маҳсулот учун $да)
300-400
200-300
Доимий харажатлар (бир бирлик
маҳсулот маҳсулот учун $да)
1100
700
Фойда (бир бирлик маҳсулот маҳсулот
учун $да)
500
500
2016-ЙИЛ
Маҳсулот тури
THE BEST
WONDERFUL
Сотилган маҳсулот (млн $)
105
55
Таннарх
(бир
бирлик
маҳсулот
маҳсулот учун $да)
1500
1000
Ўзгарувчан харажатлар (бир бирлик
маҳсулот маҳсулот учун $да)
300-400
200-300
Доимий харажатлар (бир бирлик
маҳсулот маҳсулот учун $да)
1100
700
Фойда (бир бирлик маҳсулот маҳсулот
учун $да)
500
500
2017-ЙИЛ
Маҳсулот тури
THE BEST
WONDERFUL
Сотилган маҳсулот (млн $)
102
57
Таннарх
(бир
бирлик
маҳсулот
маҳсулот учун $да)
1500
1000
Ўзгарувчан харажатлар (бир бирлик
маҳсулот маҳсулот учун $да)
400-500
300-400
Доимий харажатлар (бир бирлик
маҳсулот маҳсулот учун $да)
1000
700
Фойда (бир бирлик маҳсулот маҳсулот
учун $да)
500
400
293
Ечиш:
1) 2015-йил учун сотилган маҳсулот ҳажмини топиш:
THE BEST учун:
1) 10000000\(1500+500)=50000
2) 2000\500=0.25%даромад билан чиқади.
Бир долларлик фойда олиш
учун 4 долларлик харажат қилган.
Юқоридаги ҳолатлардан келиб чиққан ҳолда қуйидаги саволларга
жавоб беринг:
1. 2016-2017 йил учун ҳам “The Best” тур учун зарасизлик нуқтасини
ёки даромадлилик коеффицентини топинг.
2. “Wonderful” дафтар тури учун бозор риски ҳисоблансин.
3. Барча йиллардаги маҳсулот даромадлилик коеффициентлари ўрта
арифметиги ҳисоблансин.
4. Юзага келган натижа учун бозор риски қай даражадалигини
ҳисоблансин.
1. 2016-2017 йил учун ҳам “The Best” тур учун зарасизлик нуқтасини
ёки даромадлилик коеффициентини қуйидагича топамиз:
2016-йил учун сотилган маҳсулот ҳажмини топиш:
“The Best” дафтар тури учун
1) 105000000\2000=52500
2) 2000\500=0.25%даромад билан чиқади.
2017-йил учун сотилган маҳсулот ҳажмини топиш: “The Best”
дафтар
тури учун
1) 102000000\2000=51000
2) 2000/500=0.25% даромад билан чиқади.
2. “Wonderful” дафтар тури учун бозор риски ҳисоблансин.
2015-йил учун сотилган маҳсулот ҳажми:
1) 50000000\1500=33333.3
2) 1500/500=0.03% даромад
2016-йил ҳолати учун сотилган маҳсулот ҳажми:
294
1) 55000000\1500=36666.6
2) 1500/500=0.03% даромад
2017 йил учун сотилган маҳсулот ҳажми:
1) 57000000\1400=40714.2
2) 1400/400=0.035
3. Барча йиллардаги маҳсулот даромадлилик коеффициентлари ўрта
арифметиги ҳисоблансин.
“The Best” турига (0.25+0.25+0.25)=0.75
“Wonderful” турига (0.03+0.03+0.035)=0.635
Хулоса ўрнида шуни айтиш мумкинки юзага келган натижа учун бозор
риски қай даражадалиги ҳисоблайдиган бўлсак, “The Best” ва “Wonderful”
дафтар тури учун зарарсизлик нуқтаси ҳали фойда нолга тушгунича давом
этиши мумкин. Яъни даромадлилик даражаси токи нол бўлмагунча бозор
риски мавжуд бўлмайди. Ҳар иккала дафтар тури учун бозор риски мавжуд
эмас,лекин биринчи тури иккинчи турга нисбатан пастроқ
даражада
даромад олишини кўрсатмоқда. Чунки иккинчи компания камроқ харажат
қилиб кўпроқ даромадга эришмоқда.
15-МАВЗУ: ОПЕРАЦИОН РИСКЛАРНИ БОШҚАРИШ
РЕЖА:
1. Операцион рискларни бошқариш масалалари;
2. Операцион рискларни бошқариш
тамойиллари;
3. Операцион рискларни бошқариш жараёни;
4. Операцион рискларни бошқаришда раҳбарлар иштироки;
5. Операцион рискларни бошқаришда стратегик методлар ва уларни
кенгайтириш;
Do'stlaringiz bilan baham: