Таълим вазирлиги термиз давлат университети Саноат технологиялари

5- расм. Учунланиш 6 -расм. Учкунланиш ва ёниш
хароратини аникловчи (алангаланиш) хароратларини
асбоб. аниклаш учун асбоб.
1-металл гилоф; 2- чуян хамом; 3- нефть 1- темир тигель; 2- к,ум хамом;
махсулоти учун идиш (резервуар); 3- кум
4-термометр; 5- аралаштиргич;
6- ёкувчи лампочка; 7- даста.
деворининг қалинлиги 1 мм бўлиши лозим). У кум ҳаммомига 2 қуйилади (унинг баландлиги 50±5 мм, диаметри 100±5 бўлади). Тигелнинг таги билан ҳаммом (косача) таги оралигига 5-8 мм қалинликда кум кавати ҳосил килинади. Ҳаммомдаги кумнинг баландлик чегараси тигелдаги суюқлик баландлиги билан бир хил, тенг бўлиши керак. Кум ҳаммом штатив ҳалкасига ўрнатилади, термометр 4 суюқликка 45 мм чуқурликда ботиб туради. Суюқлик чегараси агар нефть маҳсулотларининг учқунланиш ҳарорати 210⁰С дан паст бўлса тигелнинг четидан 12 мм пастрокда бўлиши керак, агар 210⁰С бўлса у ҳолда 18 мм пастрокда булиш керак. Тигел чеккасига нисбатан суюқлик чегарасини аниқлаш учун ингичка линейкадан ёки махсус шаблондан фойдаланиш мумкин.
Учқунланиш ҳароратини аниқлаш учун термометр кўрсаткичини кузатиб турган ҳолда кум ҳаммом қиздирилади. Нефть маҳсулоти ҳароратини дастлаб бир минутда 10⁰гача тезликда кутарилади, сўнгра учқунланиш кутилган ҳароратга 40⁰С қолганда минутига 4⁰Сдан ошириб борилади, учқунланиш кутилаётган ҳароратга 10⁰С қолганда қиздиришни янада секинлатиб хар 2⁰С да тигел четидан микрогорелка алнгасида ёкиб курилади. Бунда аланга икки марта, бири соат стрелкаси бўйича, иккинчиси унга тескари йўналишда айлантирилади. Аланга узунлиги 3-4 мм, синаб куриш эса 2-3 секунд бўлиши керак. Маҳсулотлар устида аланга пайдо бўлишидан (ёнишдан) олдин одатда читир-читир қилиб учқунлар ҳосил бўлади-ю дархол ёниш бошланади. Шу пайтдаги ҳарорат учқунланиш ҳарорати сифатида қабул килинади. Маҳсулотларнинг учқунланиш ҳарорати 150⁰С дан юқори бўлса икки марта аниқланганда улар орасидаги фарқ 6⁰С дан куп булмаслиги, агар учқунланиш ҳарорати 150⁰С дан паст бўлса ундаги фарқ 4⁰С дан куп булмаслиги лозим.
Ёниш ҳароратини аниқлаш учун нефть маҳсулотларини 1 минутда 4⁰С тезликда қиздирилади. Ҳарорат хар 2⁰С кутарилганда суюқлик устига аланга тутилади. Алангаланиш ҳарорати сифатида маҳсулот ёнгач 5 секунд мобайнида учмай ёниб тургандаги ҳарорат қабул килинади. Икки марта аниқланганда орадаги фарқ 6⁰С дан ортмаслиги лозим. Акс ҳолда текшириш (аниқлаш) такрорланади.