Таълим вазирлиги низомов Шухрат Рашидович

1.10-расм. Терманинг сиқилишдаги ишлаш босқичлари:
N-термадаги кучланиш; N_crc-дарз ҳосил бўлгандаги термадаги кучланиш; Nu- бузувчи кучланиш.

Лекин термани териш жараѐнида технологиянинг бузилиши натижасида ҳам ѐриқ пайдо бўлиш мумкин, масалан: қурилиш ишларининг қиш вақтида олиб борилганда ҳамда киришиш деформациялари вужудга келтирадиган дарзлар шулар жумласидандир.

Аввал бажарилган терманинг сифатини баҳолаш ва уни лойиҳавий ва бошқа техник талабларга, яъни чокларни қоришма билан тўлдириш, қаторларнинг горизонталлигига, горизонтал чокларнинг қалинлигига риоя қилиш лозим. Тош ва ғиштнинг мустаҳкамлигини, қоришмани, тош-ғишт терманинг намлиги ва зичлигини аниқлаш учун синаш намуналари конструкциянинг кам юкланган қисмидан олинади, бу шундай шарт билан
қилинадики, шу участкадан олинган намуналарнинг хоссалари бошқа участкаларникидан фарқ қилмаслиги лозим. Тош ва ғишт намуналар бутун ва дарзсиз бўлиши лозим.
1.10-расмда ғишт термасининг сиқилишдаги ишлаш босқичлари келтирилган. Қуйидаги жадвалда эса тош-ғишт конструкцияларининг емирилиш ҳолатини баҳолаш уларнинг шикастланиш аломатларига нисбатан келтирилган.
1.14- жадвал Тош-ғишт конструкцияларининг емирилиш ҳолатини баҳолаш [6].

Конструк- ция, элемент ҳолатининг категорияси	Аломатлари
1. Соз ҳолатда	Конструкция зўриқишсиз ва шикастланмаган ҳолатда. Зўриқиш остидаги элементларда конструкция устиворлиги ва зўриқиши ҳақида маълумот берувчи эгилишлар, вертикал ѐриқларсиз ҳолатда. Материал ва қоришма мустаҳкамлигининг камайиши кузатилмайди. Горизонтал гидроизоляция шикастланмаган, конструкция захланмаган. Юк кўтариш қобилиятининг камайиши кузатилмайди. Конструкциянинг аҳволи қониқарли. Ҳимоя қатламининг катталиги лойиҳада берилган миқдордан кам (20% гача): эгилиш катталиги ва дарзларнинг кенглиги меъѐрий чегарадан ошмаслиги; ишчи арматуранинг коррозия натижасида кўндаланг кесим юзасининг камайиши кузатилмайди.