Таълим вазирлиги Гулистон давлат университети

2. Ғалла ўриш комбайнлари ва уларнинг асосий қисмлари. Донли экинларнинг ҳосилини йиғиб олиш учун ишлатиладиган комбайнларнинг тузилиши ва ишлаш принциплари асосан бир хил, лекин ўлчамлари, молотилканинг иш унуми ва айрим қисмларининг тузилиши билан фарқ қилади. "Колос" комбайни жатка, молотилка, юритиш қисми, гидравлик систама, кабина ва бошқа механизмлардан тузилган.
Ғаллани ўриб, қатор уюмлаш учун ЖРС-4,9, ЖВН-7, ЖВН-6, ЖВН-6-12, ЖВ-15, ЖНУ-4, ЖБА-3,5А машиналари ишлатилади. Жатка қуйидагича ишлайди. Мотовилонинг планкалари ўсимлик тупларини қирқувчи аппаратга етказиб беради ва кесилгандан кейин транспортёрга ёткизади. Транспортер тупларни дарчага суради ва узлуксиз уюм қилиб ерга тахлаб кетади. Уюмнинг кенглиги йўналтирувчи тўсиқни суриб ростланади. Ўрилган массани йиғиб, янчиб олиш учун комбайнларга подборшчик ўрнатилади. Подборшчикнинг бармоқлари уюмланган бошоқларни (ёки қирқувчи аппарат билан қирқилган бошоқларни) мотовило ёрдамида транспортёрга узатади. Буғдой массаси қабул камераси орқали янчиш аппаратига узатилади Сомон, похол ва қипиқлардан тозаланган дон кейин бункерга йиғилади, сомонлар эса ғарамлагичга йиғилади. Бункердаги дон шнек ёрдамида трапспорт воситаларига тўкиб берилади.
3. "Кейс" ғалла йиғиш комбайни. Донли экинлар ҳосилини бир йўла комбайнда ўриб-янчиш учун СК-6 "Колос", СК-5, "Нива", СКД, "Сибиряк", СК-10, "Ротор", "ДОН-1500", "Енисей-1200" комбайнлари билан биргаликда "Кейс" комбайнлари ҳам ишлатилмоқда. "Кейс" комбайни юқорида кўрсатилган комбайнларга нисбатан қатор афзалликларга эга:
- кабина понарамаси -кенг ва нисбатан қулай;
- қирқиш мосламаси астоматмаштирилган, бошқариш системасининг
босимини ва айланиш сонининг созланиши автоматлаштирилган.
- роторли узатма, стабил тез айланувчи вариатор билан жиҳозланган
- янчигич уч қисмга бўлиннган, уни бошқариш электрлаштирилган
бўлиб, кабинадан бошқарилади
- қўзғалувчан ғалвир доннинг яхши тозаланишини таьминлайди
- комбайннинг шасси юқори тезликда юришни ва амартизациясини
таъминлайди
- бункернинг тўлганлкгини кабинадан ойна орқали назорат қилиш мумкин
- қувватни иктисод қилувчи РГ-С, гидравлик узвий насос системаси
мавжуд.
Кейс комбайнининг иш унуми бир соатига 3,6 гектар ёки 17,7 тоннани, ёқилғи сарфи йиғилган доннинг ҳар бир тоннаси учун 1,2 кг ни ташкил қилади. Бу кўрсаткичлар бошқа комбайнларга қараганда анча юқори бўлиб донни қисқа муддатларда самарали териб йиғиб олиш имконини беради.