Таълим вазирлиги а.ҚОдирий номидаги жиззах давлат педагогика

Pedagogik texnologiya – fanida pedagogik texnologiya fanining 
maqsad va vazifalari, yangi pedagogik va axborot texnologiyalarini o’rganish 
va qo’llash, yangi pedagogic va axborot texnologiyalari rivojlanishining 
bosqichlari, o’quv mashg’ulotlarni loyihalashtirish, haqida bilim, ko’nikma va 
malakalar shakllantiriladi.
Tarbiyaviy ishlar uslubiyati fani (oliy ta’lim muassasalarida) - 
tarbiyaviy ishlar jarayonining mohiyati, metodlari, jamoada tarbiyaviyishlarni
tashkil etish va boshqarish uslubiyatlari, ma’naviy-axloqiy tarbiya, ekologik 

---

207 
tarbiya, mehnat tarbiyasi, jismoniy tarbiyani tashkil etish haqida bilim, 
ko’nikma va malakalar shakllantiriladi.
1. SHunday qilib, talabalarda malaka va ko’nikmalarni shakllantirish, 
yangilari bilan almashtirish, chuqur bilim, tinimsiz kuzatuvchanlikni 
rivojlantirish 
uchun 
ta’lim 
tizimini 
takomillashtirishda 
zamonaviy 
texnologiyalar asosida tashkil etishda ham va shu orqali yoshlarda mustaqil 
fikrlash hamda ijodiy qobilyatlarini rivojlantirishda yuqorida zikr etilgan 
fanlarni o’qitishga e’tiborni yanada kuchaytirish maqsadga muvofiqligini e’tirof
etish zarur.
Shu sababli innovatsion texnologiyalar sharoitida talabaning bilim, 
ko’nikma va malakalari tarkibiy qismlariga myayyan ozgartirishlar kiritish, 
uning mazmunini yangilash, mazkur tayorgarlikni amalga oshirishda fanlararo 
aloqadorlikni amalga oshirish yuzasidan tavsiyalar ishlab chiqish, matematika 
turkumiga kiruvchi fanlarni o’qitishda innovatsion texnologiyalardan 
foydalanish yo’llarini ishlab chiqish dolzarb pedagogic muammolaridan biri 
sanaladi. 
Innovatsion ta’lim texnologiyalari sharoitida talabalarning bilim, 
ko’nikma va malakalarini shakllantirish jarayonini loyihalash va uni amalga 
oshirish uchun, innovatsion ta’lim texnologiyalari sharoitida talabaning bilim,
bilim, ko’nikma va malakalarini shakllantirish; matematika o’qituvchilarining 
e’tiborini innovatsion ta’lim texnologiyalari, usullari va shakllaridan 
foydalanish masalalariga jalb etish; innovatsion ta’lim texnologiyalari sharoitida 
matematika o’qituvchisining metodik tayorgarligini shakllantirish tizimini 
yaratish; innovatsion ta’lim texnologiyalari sharoitida talabalarni bilim, 
ko’nikma va malakalarini shakllantirish jarayonini faollashtirish uchun ularni 
rag’batlantirish yo’llarini ishlab chiqish; talabalarni ko’proq innovatsion ilmiy-
tadqiqot ishlariga jalb etish va innovatsion ta’lim texnologiyalari sharoitida 
talabalarni bilim, ko’nikma va malakalarini shakllantirish metodikalarini ishlab 
chiqish va amaliyotga joriy etish. 
Ta’lim sifati va samaradorligini oshirish, raqobatbardosh kadrlarni 
tayorlash masalasi innovatsion pedagogic texnologiya va uning tamoyillari 
asosida ishlab chiqilgan ta’lim jarayonining loyihalari hamda uni amaliyotda 
qo’llashda foydalanadigan zamonaviy va interaktiv usullar asosida amalga 
oshiriladi. 
Shunday qilib, innovatsion texnologiyalar faqat ta’limni ommaga 
etkazish, uning sifatini oshirish, bilim olishni tezlashtiribgina qolmay, balki 
moddiy jihatdan unga erishish uchun sharoit ham yaratadi. Eng asosiysi, ta’lim 
sifati va samaradorligining keskin oshishiga xizmat qiladi.
Bugungi kun ta’lim va tarbiya jarayoni o’sib kelayotgan yosh avlodni 
jamiyat talablarini o’zida aks ettiruvchi ijtimoiy buyurtma asosida hayotga 
tayorlashdan iborat. Ta’lim va tarbiya jarayonida yoshlar ajdodlar tomonidan 
to’plangan bilim, odob, urf-odat, madaniyat va mehnat ko’nikmalarini 
o’zlashtirishi, hayotiy tajriba asosida jamiyatda o’zining munosib o’rnini 
egallashi, salohiyati va dunyoqarashinining shakllanishida pedagog shaxsi, 
uning kasbiy mahorati muhim ahamiya kasb etadi. Shu bilan birga, yoshlarda 

---

208 
davr talabidan kelib chiquvchi yangi masala va muammolarni yechish uchun 
zarur bo’ladigan sifatlarni shakllantirish pedagogic faoliyat sohasining ustuvor 
vazifasi hisoblanadi. Buning uchun avvalo pedagogning o’zida yangicha bilim 
berish, o’zgarib boruvchi mehnat va hayot sharoitlariga muvofiq ijodiy faoliyat 
bilan shug’ullana olish ko’nikmalari tarkib topgan bo’lishi lozim. Boshlang’ich 
ta’limda sog’lom va barkamol avlodni tarbiyalash, yoshlarning o’z ijodiy va 
intellectual salohiyatini ro’yobga chiqarish, ta’lim jarayoniga zamonaviy 
axborot – kommunikatsiya va pedagogic texnologiyalarni, electron darsliklar, 
multimediyavositalarini keng joriy etish orqali o’qitish sifatini tubdan yaxshilash 
va yanada rivojlantirish ko’zda tutilganligi dolzarb vazifalarimizdan biridir. 
2. Shuning uchun ham boshlang’ich ta’limning asosiy maqsadiga 
erishish, ya’ni bolada o’qishga ijobiy munosabatni shakllantirish, o’qish 
savodxonligini tarkib toptirish, bolalarni turli ma’lumotlar bilan ishlashga 
o’rgatish uchun boshlang’ich sinflarda sifatli ta’limiy faoliyatni tashkil etishga 
alohida e’tibor qaratish lozim.
Boshlang’ich sinf o’quvchilarida zarur ko’nikmalarini shakllantirish, 
sifat samaradorligini yangi bosqichga ko’tarish, o’qitishning zamonaviy usul
va vositalarini amaliyotga joriy etish maqsadga muvofiqdir. Hozirgi kunda 
ta’lim jarayonida innovatsion texnologiyalar, pedagogic va axborot 
texnologiyalarini o’quv jarayoniga qo’llashga bo’lgan qiziqish, e’tibor
kundan-kunga kuchayib bormoqda. Buning asosiy sabablaridan biri an’anaviy 
ta’limda o’quvchilarini faqat tayor bilimlarni egallashga o’rgatilgan bo’lsa 
boshlang’ich ta’limda zamonaviy texnologiyalar ularni egallayotgan bilimlarini 
o’zlari qidirib topishlariga, mustaqil o’rganib, tahlil qilishlariga, hatto 
xulosalarni ham o’zlari keltirib chiqarishlariga o’rgatadi. O’qituvchi bu 
jarayonda shaxsning rivojlanishi, shakllanishi, bilim olishi va tarbiyalanishga 
sharoit yaratadi. Barcha umumta’lim maktablarining boshlang’ich ta’lim sifat 
va samaradorligini oshirishda zamonaviy pedagogic, innovatsion va axborot 
texnologiyalarni ta’lim jarayoniga tatbiq etish, ilg’or ish tajribalarini 
ommalashtirishni taqozo etadi. 
Hozirda 
mamlakatimizda 
2017-2021 
yillarda 
O’zbekiston 
Respublikasini rivojlantirishning ustuvor yo’nalishlari bo'yicha Harakatlar 
strategiyasida belgilangan vazifalardan kelib chiqqan holda boshlang’ich ta’lim 
va jismoniy madaniyat yo’nalishida kadrlar tayorlash borasida quyidagi 
jihatlarga alohida e’tibor qaratish taklif etiladi. 
- Jismonan sog’lom, ruhiy va intelektual rivojlangan, mustaqil fikrlaydigan, 
qat’iy hayotiy nuqtai nazariga ega, Vatanga sodiq yoshlarni tarbiyalash; 
- Boshlang’ich ta’lim tizimini yanada takomillashtirish yo’lini davom 
ettirish, sifatli ta’lim xizmatlari samaradorligini oshirish, mehnat bozorining 
zamonaviy ehtiyojlariga muvofiq yuqori malakali kadrlarni tayorlash. 
- Mazkur sohadagi pedagoglarning kasbiy darajasi va malakasini oshirish, 
va qayta tayorlash shakl va usullarini takomillashtirish, o’qituvchilarning 
pedagogic mahoratini oshirish; 

---

209 
- Boshlang’ich ta’lim va jismoniy madaniyat yo’nalishida o’quv rejalari va 
dasturlari mazmunini qayta ko’rib chiqish, ilg’or xorijiy tajribadan foydalangan 
holda, yangi darslik va o’quv qo’llanmalar tuzish; 
- Oliy ta’lim fan va ishlab chiqarish o’rtasidagi innovatsion korporativ 
hamkorlikni rivojlantirish, innovatsion ishlanmalar yaratish va innovatsion 
yarmarkalarga taqdim etish, xo’jalik shartnomalari tuzish. 
Boshlang’ich ta’limning asosiy maqsadi; bolaning o’qishiga bo’lgan 
ijobiy munosabatini, bugungi kunda eng zarur bo’lgan o’qish savodxonligi, turli 
ma’lumotlar bilan ishlash, asosiy matematik amallarni bilish va ularni kundalik 
hayotda qo’llay olish, mantiqiy va ijodiy fikrlash, o’z- o’zini boshqarish, 
jamoada o’zini tuta bilish, yozma va og’zaki muloqot madaniyati qoidalarini 
egallash, ta’limiy faoliyatni tashkil etish kabi ko’nikmalarini shakllantirishdan 
iboratdir.