Ta’lim vazirligi alisher navoiy nomidagi samarqand davlat universiteti

347



Dialektika - harakat, rivojlanish, o’zgarish haqidagi falsafiy ta’limot.

Diskret - uzlukli.

Differensiasiya - butunning turli-tuman qismlar, bosqichlar, shakllarga bo’linishi, parchalanishi, ajralishi.

Ideal - mutlaq barkamollik, bunday barkamollik haqidagi tasavvur.

Ierarxiya - bir narsaning funksional ahamiyati yoki xizmat mavqeiga ko’ra ikkinchi narsaga, uchinchi narsaga va hokazolarga bo’ysunishi.

Izotrop - barcha yo’nalishlarda bir xil.

Indeterminizm - determinizmga qarama-qarshi ta’limot.

Integrasiya - birlashish, birikish, yaxlit bir butunning shakllanishi.

Introvertiv - o’ziga, o’z ichki dunyosiga qarab mo’Ijal oluvchi.

Imitasiya - taqlid qilish, soxtalashtirish.

Axborot inqilobi - fan-texnika inqilobining rivojlanish bosqichi bo’lib, bunda axborot o’ta muhim resursga aylanadi.

Irrasionalizm - borliqni oqilona mantiqiy bilish imkoniyatini rad etuvchi nuqtai nazar.

Kauzallik - sababiyat, sabab va oqibatning qonuniy aloqasi.

Kommunikasiya (keng ma’noda) - muloqot. Ekzistensializmda - muloqot turi bo’lib, uning yordamida «Men» o’zini boshqa odamda topadi.

Konstitusiyalash - yaratish, belgilash, muayyan tashkiliy tus berish.

Konsbyumerizm - iste’mol qilishga bo’lgan kuchli ehtiyoj.

Koevolyusiya - birgalikda tadrijiy rivojlanish.

Kreasionizm - butun borliqni Xudo yaratgan deb hisoblaydigan diniy ta’limot.

Materializm - dunyoning moddiyligidan va ongdan qat’iy nazar mavjudligidan kelib chiqadigan falsafiy yo’nalish.

Metafizika - Gegeldan oldingi va hozirgi G’arb falsafasida borliqning o’ta hissiy tamoyillari va asoslari haqidagi fan. Falsafaning sinonimi sifatida ishlatiladigan atama.

Metodologiya - metod haqidagi ta’limot, bilishning yangi metodlarini yaratish tamoyillarini ishlab chiqish.