Talabalari uchun darslik

qanday fenotipik xilma-xiUik vujudga kelishini aniqlang.
A. 50% oq, 50% qora
B. 75% oq, 25% qora
S. 25% oq, 75% qora 
D. Hammasi oq
10.§Polimeriya. Pleyotropiya va modifikator genlar 
T a y a n c h tu s h u n c h a la r: 
Polimeriya, kumulyativ polimeriya, 
nokumulyativ polimeriya, transgressiya, pleyotropiya, modifikator genlar 
ta’siri. ekspressivlik, penetrantlik.
l.Polim eriya va uning xillari
Allel bo(lmagan genlarning 
polimeriya 
tipi dastlab 1909-yili shved 
genetigi 
Nilson Ele 
tomonidan aniqlangan. 
Polimeriya 
irsiylamshning o‘ziga 
xos jihati shundan iboratki, allel bo‘lmagan dominant genlaming o£zaro 
ta’siri bir yo‘nalishli boiadi. Allel boimagan genlarning polimer 
irsiylanishi ikkiga: 
kumulyativ 
va 
nokumulyativ 
polimeriya xiliga ajraladi.
Kumulyativ poiimeriya 
ko‘proq miqdor belgilaming irsiylanishida 
namoyon boiadi. G‘o‘za o‘simligida tupdagi ko‘saklar soni, chigitining 
ogirligi, poyaning uzunligi polimer irsiylanishga misoldir. PoUmeriyada 
allel boimagan genlar bir yo‘nalishda ta’sir ko‘rsatganligi uchun ulami 
bir xil harflar bilan belgilanadi va ulami allel bo‘lmagan genlar indeksida 
ko‘rsatiladi. Masalan A p A ^ -a ^ bu misolda 
A {
va A2genlari bir-biriga 
allel bo‘lmagan genlardir.
Nilson Ele tajribalarida bug‘doy doni po‘stlog‘ining qizil rangi bitta, 
ikkita, uchta allel boimagan genlar ta’sirida rivojlanishi maium boigan.

---

Agar bitta dom inant gen bugkdoy doni p o ‘stlog‘iga ta’sir ko‘rsatsa F, da 
3:1, ikkita dominant allel bo‘lmagan gen ta’sir etsa 15:1, uchta dom inant 
allel bo‘lmagan gen ta’sir etsa 63:1 nisbatda qizil donli va oq donli formalar 
kuzatiladi. Bug‘doy doni po‘stlog‘ining qizil rangi 2 ta allel bo‘lmagan 
dom inant genlarga bog‘liq deb faraz qilsak, u holda qizil donli bug‘doy 
bilan oq donli bug‘doy chatishtirilganda quyidagi natija olinadi.