Misol: Taklif o’zgarishining bozor muvozanati o’zgarishiga ta’siri.
Faraz qilaylik boshqa bir yoz davomida, bo’ronshakarqamish hosilining bir qismini vayron qildi va shakar narxi oshib ketdi. Bu muzqaymoq bozoriga qanday ta’sir etadi? Bu savolga javob topish uchun biz yana bir martta uch qadamga murojat qilamiz.
Muzqaymoq ishlab chiqarishda shakar narxining o’zgarishi taklif egri chizig’iga ta’sir etadi. Mahsulot narxining oshishi firmalarning muzqaymoq ishlab chiqarish hajmi va istalgan narxda sotish imkoniyatini kamaytiradi. Talab egri chizig’i o’zgarmaydi, chunki xomashyo narxining yuqoriligi muzqaymoq sotib oluvchilarning sotib olish hohishiga to’g’ridan - to’g’ri ta’sir ko’rsatmaydi.
Taklif egri chizig’i o’ng tomonga siljiydi, chunki har qanday narxda firma sotish hajmi qisqaradi. 11-rasm talabning pasayishini talab egri chizig’ida
Xulosa. Biz muvozanat o’zgarishini tahlil qilish maqsadida talab va taklif egri chiziqlaridan qanday qilib foydalanishni uchta misolda ko’rib chiqdik. Biror hodisa taklif egri chizig’ini, talab egri chizig’ini yoki ikkala egri chiziqni o’zgartirsa, siz bu usullardan muvozanatli miqdor va sotilgan mahsulot narxiga qanday ta’sir qilishini prognoz qilishingiz mumkin. 4-jadvalda ikkala egri chiziqning har qanday kombinatsiyasida natija qanday bo’lishini prognoz qilish mumkinligi ko’rsatilgan. Talab va taklif usullaridan qanday foydalanish kerakligini tushunganlikka ishonch hosil qilish uchun bu jadvalga bir nechta ma’lumotlar kiriting va nima sababdan jadval prognozlarni o’z ichiga qamrab olishini tushintirib bera olishingizga ishonchingiz komil bo’lsin.
Misol: Taklif o’zgarishining bozor muvozanati o’zgarishiga ta’siri.Faraz qilaylik boshqa bir yoz davomida, bo’ronshakarqamish hosilining bir qismini vayron qildi va shakar narxi oshib ketdi. Bu muzqaymoq bozoriga qanday ta’sir etadi? Bu savolga javob topish uchun biz yana bir martta uch qadamga murojat qilamiz.
Muzqaymoq ishlab chiqarishda shakar narxining o’zgarishi taklif egri chizig’iga ta’sir etadi. Mahsulot narxining oshishi firmalarning muzqaymoq ishlab chiqarish hajmi va istalgan narxda sotish imkoniyatini kamaytiradi. Talab egri chizig’i o’zgarmaydi, chunki xomashyo narxining yuqoriligi muzqaymoq sotib oluvchilarning sotib olish hohishiga to’g’ridan - to’g’ri ta’sir ko’rsatmaydi.
Taklif egri chizig’i o’ng tomonga siljiydi, chunki har qanday narxda firma sotish hajmi qisqaradi. 11-rasm talabning pasayishini talab egri chizig’ida
dan
ga o’zgarishi orqali tasvirlangan.
11-rasmda tasvirlanganidek, taklif egri chizig’ining ko’tarilishi muvozanatli narxni 2.00$dan 2.50 va muvozanatli hajmni 7 birlikdan 4 birlikka tushirdi. Shakar
narxining oshishi natijasida muzqaymoq narxi oshdi va sotilgan muzqaymoq hajmi tushdi.