Тактиканинг фан сифатида вазифалари

Doimiy yonda yuruvchi buyumlar bilan burchak o‘lchash. Bu usul faqat o‘lchashning boshqa vositalari bo‘lmagan hollarida ishlatiladi.

Buning uchun barmoq, kaft yoki uncha katta bo‘lmagan doimiy yonda yuruvchi buyumlar (gugurt qutisi, qalam) yoki boshqacha aytganda o‘lchami standart kattalikda bo‘lgan, ya’ni millimetrlarda ma’lum bo‘lgan va buning natijasida mingli birlikda ifodalash imkoni mavjud bo‘lgan buyumlar ishlatiladi. Ba’zi bir buyumlarning mingli birliklardagi o‘lchamlari 5-jadvalda keltirilgan. Bu o‘lchash usulida ham ishlatilayotgan buyum ko‘zdan ko‘z sathi balandligida va 50 sm uzoqlikda tutiladi hamda shunga ko‘ra, talab qilinayotgan burchak o‘lchanadi.

Ulardan barmoqlar bilan burchak o‘lchashni ko‘rib chiqamiz. Kattaligi 2-50 (15°) bo‘lgan burchak qo‘lni 50 sm uzoqlikda 90° burchak ostida tutayotgan vaziyatdagi bosh barmoq va ko‘rsatkich barmoqlar oralig‘iga to‘g‘ri keladi. Kattaligi 1-00 (6°) bo‘lgan burchak esa uchta bukilgan barmoq ko‘rsatkich, o‘rta va nomsiz barmoqlarning bir-biriga tutash holda tutish yo‘li bilan o‘lchanadi.

Buyum	O‘lcham, mingli birlikda
Oddiy qalam (diametri bo‘yicha)	0-15
Avtomat o‘qi, 7.62 mm.li (diametri bo‘yicha)	0-15
Gugurt qutisi (uzunligi bo‘yicha)	1-00
Gugurt qutisi (balandligi bo‘yicha)	0-30

Kaft ko‘z oldida tutilganda bosh va o‘rta barmoqlar orasidagi burchak 90° ga, o‘rta va ko‘rsatkich barmoqlar orasidagi esa 40° ga teng bo‘ladi. Bu nisbatni bilgan kishi yonbag‘irning qiyaligini aniqlashi mumkin.