Tajriba ishi. Suvni kation almashtirish usuli bilan yumshatish. Ishning maqsadi

3 - rasm. Kislota bilan regenerasiya qilishda N-kationitli filtrni ulanish sxemasi.

1,2,7 – filtrdan o'tgan suvni regenerasiyalovchi eritma uchun bakka kiritish; 3 – dastlabki suvni kiritish; 4,5 – generasiyalangan eritmani filtrga kiritish uchun surilma qopqoq; 6 – suvni tushirish uchun surilma qopqoq va yumshatish uchun sizdirishga yuborish; 8 – suvni filtrdan tushirish; 9 – suvni bakdan yumshatishga kiritish uchun surilma qopqoq; 10 – dastlabki suvni yumshatishga kiritish uchun surilma qopqoq; 11 – N-kationitdan o'tgan suvni chiqarish uchun surilma qopqoq; 12 – havo liniyasiga chiqarish uchun surilma qopqoq.

Suvning umumiy ishqorligi oshishi, kation almashish jarayonida suvda Na – kationlarning kontsentratsiyasi oshishi natijasida sodir bo’ladi, chunki Na - kationning ishqorligi Са²⁺ yoki Мg²⁺ kationining ishqorligidan yuqoridir.Yumshatilgan suvda tuz miqdorining oshishi esa kation almashishi jarayonida suvdagi bir atom Са yoki Мg kationlari, kationitdagi ikki atom Na kationi bilan almashishi, ya‘ni 20 g-ekv. Ca yoki 12,15 g-ekv. Mg o’rniga 46 g-ekv . Ca kationi suvga o’tishi natijasida sodir bo’ladi.

Birinchi pog’onali Na-kationit .filtrlarni regenratsiya qilish uchun 4-6% li eritmasi, ikkinchi pog’onali Na-kationit filtrlar uchun esa 6-8% li NaCl eritmasi filtrlovchi material qatlamidan o’tkaziladi.

Regenartsiya natijasida, f iltrdagi Са²⁺ va Мg²⁺ kationlari NaCl eritmasidagi Na kationlari bilan almashinadi.

R₂ICa + 2NaCl = 2RINa + Ca²⁺

R₂IMg + 2NaCl = 2RINa + Mg²⁺

Regeneratsiyalash natijasida hosil bo’lgan СаС1₂ va МgС1₂ tuzlari suvda yaxshi eriganligi uchun, bu tuzlar filtrdan o’tayotgan regeneratsiya eritmasi bilan birga filtrdan oson chiqib ketadi.