Tajriba ishi. Kuchlanishlar rezonansi

5.1–jadval

N	O’lchashlar
	C	I	U	UG	UC
	mkf	а	v	v	v
1
2
...
n

5.2–jadval

Grafdiklardan			Hisoblashlar
C	UG	UC		L	R
mkf	V	V		gn	om

4. 
   Hisobot tuzish tartibi.
   

a) Rezonans sharti uchun vektor diagramma quriladi (5.2-rasm).

Ixtiyoriy 0 nuqtadan I tokining vektorini quyamiz. Yana shu nuqtadan bu vektorga parallel qilib (ustma-ust qilib) induktiv g`altakdagi aktiv kuchlanish U<sub>aF</sub> = I<sub>рез</sub> R ning tushuviga teng bo`lgan, tarmoq kuchlanishi U ning vektori o`tkaziladi. So`ngra 90⁰ ga qoluvchan burchak ostida kondensatordagi kuchlanish tushuvi vektori U_C qo`yiladi. Induktiv g`altakdagi kuchlanish U_F g`altakdagi aktiv U<sub>aF</sub> va induktiv U<sub>LF</sub> kuchlanishlar tushuvining geometrik yig`indisiga teng bo`lishi kerak. So`ngra U_aF vektorining oxiridan yuqoriga perpendikulyar chiqarib, ana shu perpendikulyarga 0 nuqtadan turib UF vektoriga teng radius bilan yoy chiziladi. U_aF va U_F vektorlarining oxirlarini birlashtiruvchi kesma kuchlanishning induktiv tushuvi UL ga teng bo`ladi. Bu vektorni 0 nuqtaga ko`chirib, pastga yo`naltirilganda u U<sub>C</sub> vektoriga teng bo`lib chiqishi kerak.

b) Grafiklar quriladi.
U_F = f₁(C), U_C = f₂ (C) va I = f₃(C) bog`lanishlarning egri chizig`ini bir grafikda chizish kerak. Tok I maksimal qiymatiga erishgan nuqta kuchlanish rezonansiga to`g`ri keladi. Tok I maksimal qiymatga erishgan nuqtadan ordinata o`qiga parallel to`g`ri chiziq o`tkazilsa, bu to`g`ri chiziq kuchlanish rezonansida U_G1, U_C va C larning qiymatini aniqlovchi nuqtalarda tegishli egri chiziqlarni kesib o`tadi. Grafikdan olingan qiymatlar 5.2–jadvalga yoziladi.

5. 
   Tekshiruv savollari.
   

1.Qanday elektr zanjirlarida kuchlanish rezonansi sodir bo`lishi mumkin?

2.Kuchlanish rezonansi hosil bo`lishining shartlari qanday?
3.Elektr zanjiridagi kuchlanish rezonansida qanday hodisalar kuzatiladi?
4.Kuchlanishlar rezonansi nima bilan xavfli?
5.Kuchlanishlar rezonansida tok va kuchlanishlarning vektor diagrammasi qanday quriladi?
6.Qanday miqdorlarni o`zgartirish bilan kuchlanish rezonansiga erishish mumkin?