Tafakkur haqida tushuncha. Tafakkur va hissiy bilish. Tafakkurning mantiqiy shakllari. Tafakkur jarayonlari, va tafakkur turlari

10-Mavzu: TАFАKKUR. INTELLEKT va KREATIVLIK
Reja:

1. 
   Tafakkur haqida tushuncha. Tafakkur va hissiy bilish.
   
2. 
   Tafakkurning mantiqiy shakllari.
   
3. 
   Tafakkur jarayonlari, va tafakkur turlari.
   
4. 
   Intellekt va kreativlik haqida tushuncha.
   
5. 
   Intellektni o‘lchashda zamonaviy testlar tarixi.
   

Tayanch so‘z va iboralar:

Tafakkur haqida tushuncha. Tafakkur funktsiyalari: tushunish, masala echish, maqsadni shakllantirish, reflektsiya. Tafakkur va muammoli vaziyat. Tafakkur jarayonlari: analiz, sintez, taqqoslash va umumlashtirish. Tafakkur shakllari: tushuncha, xukm, xulosa chiqarish. Tafakkurning xususiyatlari: mustaqilligi, faolligi, ijodiyligi, kreativligi, chuqurligi, kengligi, analiz va sintezga moyilligi, abstraktsiya darajasi va h.k. O`quv jarayonida tafakkurning roli va mustaqil fikrlashni shakllantirish. Tafakkur jarayonida maqsad, motiv, fikrlashga tayyorgarlik darajasining ahamiyati. O`quv jarayonida o`quvchilar tafakkuridagi individual farqlarni hisobga olish.

Intellekt testi- insondagi aqliy qobiliyatlarni boshqalarning aqliy qobiliyati bilan solishtirish yo‘li orqali aniqlanadi.
Aqliy yosh- fanga Bine tomonidan kiritilib, test natijalarining darajasiga mos keluvchi yosh.
Stenford-Bine testi- Bine testining amerikacha versiyasi bo‘lib, Stenford universitetida Lyuis Terman tomonidan ishlab chiqilgan.
IQ koeffitsenti- aqliy yoshni xronologik yoshga bo‘lib, uni 100 ko‘paytirishimizdan xosil bo‘ladi. Asosan o‘rta yoshli odamnnig Iq koeffitsenti 100 ga teng bo‘lishi kerak.
Intellektual xatti-harakatlar – tashqi muhit va nutqqa suyangan holda idrokning ichki rejalarida bajariladigan xatti-harakat.
Intellektual rivojlanish mezoni (ong IQ – aqliyyosh (AYO) vaxronologikyosh (XYO) orasidagimunosabatnibildiruvchimezon: IQ = AYO/XYO x 100. Intellektning biror bir yosh shkalasiga suyangan holda test natijalari orqali rivojlanishini aniqlash mumkin.