Tafakkur buzilishlari

APRAKSIYA

ideator apraksiya - harakat to’g’risidagi g’oyaning buzilishi,
parchalanishi;
ideomotor apraksiya - harakat haqidagi «g’oya» va maqsadni, «harakatni bajarish» markaziga uzatishning buzilishi. Ideator apraksiyani Lipmann bosh miyaning diffuz zararlanishi bilan bog’liq kinetik apraksiyani premotor sohaning pastki qismi zararlanishi bilan, ideomotor apraksiyani esa miya tepa bo’lagining za-rarlanishi bilan bog’lagan.
kinetic apraksiya - harakat kinetik tasavvurining buzilishi;

APRAKSIYA

• Ko’pchilik olimlar oral, barmoqlar, tana va kiyinish apraksiya turlarini farq qilishadi. A .R. Luriya ham apraksiyaning 4 ta turini ajratib o’rgandi

fazoviy apraksiya yoki apraktoagnoziya
kinetik apraksiya
kinestetik apraksiya
regulyator (prefrontal) apraksiya

Kinestetik apraksiya

• Kinestetik apraksiya bosh miya chap yarim sharining pastki parietal sohalari zararlanganda kuzatiladi. Bunda falajliklar bo’lmasada, harakatning kinestetik mexanizmlari buziladi. Bemor piyolaga choyning qanday quyilishi yoki shakar qoshiq bilan qanday olinadi-yu, piyolaga solib qanday eritilishini zarur narsalarsiz ko’rsatib bera olmaydi. Bunday paytlarda fazoviy harakatlar saqlangan bo’ladi, lekin harakat jarayonining propriorets eptiv (kinestetik) mexanizmlari ishlamaydi. Shuning uchun kinestetik apraksiyani tekshirganda bemorning ko’zi yumilgan holatda bo’lishi kerak. CHap yarim shar zararlanganda kinestetik apraksiya ikki tomonlama, o’ng yarim shar zararlanganda bir tomonda, ya‘ni faqat chap qo’lda kuzatiladi.