Tadqiqotlari

Yan 
Stepel 
shkalasi 
Mazkur  shkala  muallifi.  Bunda  yaxshi  bilan  birga  salbiy  jihat  ham 
tabaqalangan  holda  baholanadi. Masalan,  mehmonxona  xizmatining  sifati: 
yaxshi bo‘lsa +5 dan 1 gacha. Yomon bo‘lsa, -5 dan -1gacha baholanadi. 
Oraliqli shkala 
So‘raluvchilarning  fikri  ma’lum  oraliqda  belgilanadi.  Masalan,  Narxi: 
qancha  so‘mdan  qanchagacha:  Yoshi:  necha  yoshdan  qancha  yoshgacha; 
O‘lchami: qanchadan qanchagacha va h.k. 
Yuz 
qiyofasi 
shkalasi 
Fikrni yuz qiyofasi bilan ifodalash 
 
 
Eng muhimi, shu to‘plangan ma’lumotlarni statistik tahlil qilib, tegishli xulosa 
chiqarish  va  marketing  tadqiqotlari  asosida  qabul  qilinadigan  samarali  boshqaruv 
qarorlarni  qabul  qilish  muhim  ahamiyatga  ega.  Chunki  to‘plangan  ma’lumotlarni 
albatta  so‘raluvchilarning  ijtimoiy  ahvolini  inobatga  olgan  holda  xulosa  chiqarish 
lozim bo‘ladi. 
So‘raluvchilardan olingan anketalarni quyidagi yo‘nalishlar bo‘yicha guruhlash 
maqsadga muvofiq:
 
 
-
 
jinsi bo‘yicha, chunki ayollar bilan erkaklarning xizmatlarga bo‘lgan talabi bir-
biridan farq qiladi. Buni tadqiqotning navbatdagi bosqichlarida albatta inobatga olish 
lozim; 
-
 
yoshi bo‘yicha, chunki keksa kishi bilan yosh yigit yoki qizning talabi ham bir-
biridan  farq  qiladi.  Shu  jihatdan  yoshlar  biroz  erkin  bo‘lishi  uchun  keksalardan 
alohida bo‘lishni xohlaydi; 
-
 
yashash joyi bo‘yicha, odamlarning qishloqda yoki shaharda  yashashiga qarab 
ham  xizmatlarni  tabaqalashtirish  mumkin.  Chunki  shaharliklarning  talabi  bilan 
qishloq aholisining talab hamisha ham bir xil to‘g‘ri kelmaydi; 

---

 
261 
 
-
 
ma’lumoti  bo‘yicha,  chunki  oliy  ma’lumotli  intellegensiya  bilan  oddiy 
ma’lumotga  ega  bo‘lmagan  ishchining  yashash  tarzi  ham  xizmatlarga  talabi  ham 
turlicha bo‘ladi; 
-
 
ijtimoiy  ahvoli  bo‘yicha,  chunki  nafaqaxo‘r,  talaba,  tadbirkor,  o‘qituvchi  ular 
bir-biridan farq qiladi. Buni ham joyiga qo‘yish kerak.; 
-
 
daromad  qilish  darajasi  bo‘yicha,  chunki  serdaromad  tadbirkorlik  bilan 
shug‘ullanadigan  turist  albatta  nafaqaxo‘rga  nisbatan  xizmatlarga  bo‘lgan  talabi  va 
ehtiyoji ham ancha farq qiladi; 
-
 
kasbi  bo‘yicha,  chunki  ziyoli  insonlar  bilan  oddiy  ishchi  yoki  fermerlarning 
xizmatlarga  bo‘lgan  talabi  ham  bir-biridan  farq  qiladi.  Ushbu  farqlarni  qayerda 
qanday  inobatga  olishligini  ham  marketing  tadqiqotlarini  o‘tkazayotgan  mutaxassis 
yaxshi bilishi lozim va h.k.
 
Shkalalashtirish  o‘lchanayotgan  ob’ektlarning  ketma-ketlik  kiritilishini 
aniqlaydi. Shkalalashtirish o‘lchashning davomi desak ham bo‘ladi.