Тадбиркорлик соҳасида маъмурий тартиб-қоидалар бўйича

Хўжалик фаолиятини тафтиш қилиш билан боғлиқ бўлмаган текшириш тушунчаси ва унинг аҳамияти

Хўжалик юритувчи субъектларни уларнинг хўжалик фао- лиятини тафтиш қилиш билан боғлиқ бўлмаган ҳолда тек- шириш тегишли назорат қилувчи (ёнғинга қарши, санитария, ветеринария, энергетика назорати ва бошқа) органлар томо- нидан, қоида тариқасида, бир марта ўтказиладиган комплекс текширув давомида амалга оширилади.

Комплекс текширувлар махсус ваколатли орган тасдиқ- лаган режалар асосида ўтказилади.
(«Хўжалик юритувчи субъектлар фаолиятини давлат томонидан назорат қилиш тўғрисида»ги ЎзР Қонунининг 14- моддасига қаранг)
Хўжалик юритувчи субъектларни уларнинг хўжалик фаоли- ятини тафтиш қилиш билан боғлиқ бўлмаган ҳолда текшириш
режали текширишлар тоифасига киради. Уларнинг ўзига хос ху- сусияти тадбиркорлик субъектларининг хўжалик фаолияти билан боғлиқ бўлмаганлиги билан изоҳланади. Таъкидлаш лозимки, ҳар бир назорат қилувчи орган ўзига юклатилган вазифаларни бажа- риши учун функционал мажбуриятларга эга бўлади. Бунинг учун назорат қилувчи орган ҳар йили тасдиқланган режа-жадвал асоси- да хўжалик юритувчи субъектлар фаолиятини текшириш ўтказади ва ушбу текширишлар унинг ваколатлари доирасида ўтказилади.
Масалан, давлат ёнғин назорати органларининг ходимлари хўжалик юритувчи субъектнинг молия-хўжалик фаолиятини таф- тиш қилишга ҳақли эмаслар. Чунки «Ўзбекистон Республикасида давлат ёнғин назорати тўғрисида»ги Низомга асосан Давлат ёнғин назоратининг вазифаси қайси идорага қарашлилиги ва мулкчи- лик шаклидан қатъи назар, вазирликлар, идоралар, концернлар, уюшмалар, корхоналар, муассасалар, ташкилотлар, қўшма кор- хоналар, хорижий фирмалар, объектлар ҳамда фуқаролар томо- нидан ёнғин хавфсизлиги соҳасидаги қонун ҳужжатларига риоя қилиниши устидан назоратни амалга оширишдан иборат.
Хўжалик юритувчи субъектнинг молия-хўжалик фаолияти Давлат ёнғин назорати органлари томонидан ўтказилган тақдирда бундай текшириш ноқонуний ҳисобланади.
ЎзР Президентининг 2005 йил 14 июндаги ПФ-3619-сонли
«Тадбиркорлик субъектларини ҳуқуқий ҳимоя қилиш тизимини янада такомиллаштириш чора-тадбирлари тўғрисида»ги Фармо- нига мувофиқ тадбиркорлик субъектларининг молия-хўжалик фаолиятини текшириш белгиланган тартибда фақат давлат солиқ хизмати органлари томонидан амалга оширилади.
Шунингдек, хўжалик юритувчи субъектларнинг молия- хўжалик фаолияти билан боғлиқ бўлмаган фаолияти санитария, ветеринария, энергия назорати каби назорат қилувчи органлар томонидан текширилиши мумкин.

3.