Tabiiy tolalar va matoga ishlov berish

Ўсимлик нави наслдан-наслга барқарор равишда ўтадиган белгилари билан ажралиб турадиган ўсимликлар гуруҳидир. Бундай белгилар ўсимлик генотипи ёки генотиплар комбинациясини тавсифлаб бериши, бунда ўсимликлар гуруҳи айнан шу ботаник таксонга мансуб бошқа ўсимликлар гуруҳидан бир ёки бир неча белгилари билан ажралиб туриши зарур. Янги нав сифатида битта ёки бир нечта ўсимликни тақдим этиш мумкин, фақат бундай қисм ёки қисмлардан навнинг бутун бир ўсимликларини кўпайтириш мумкин бўлсин. Навнинг муҳофаза цилинадиган объектлари клон, линия, биринчи авлод дурагайи ва популяциялардир.

Ҳайвонлар зоти деб генетик жиҳатдан белгиланган биологик ва морфологик хусусиятлар ҳамда белгиларга эга бўлган ҳайвонлар (шу жумладан қушлар, ҳашаротлар, тут ипак қурти) ёки уларнинг дурагайлари тан олинади, бунда бу хусусият ва белгиларнинг баъзилари айнан шу гуруҳ учунгина хос бўлиши ва уни бошқа гуруҳ ҳайвонларидан ажратиб туриши зарур. Зот урғочи ва эркак жинсига мансуб ёки наслчилик материали бўлиши мумкин. Зотнинг муҳофаза цилинадиган объектлари зот гуруҳлари, зот ичидаги (зоналъ) типлар, завод типи, завод линияси, оилалар, партеноклонлар, линия ва дурагайлардир.

Қонунчиликка мувофиқ Узбекистонда селекция ютуқларига ҳуқуқлар патент ёки гувоҳнома билан тасдиқланади.
Селекция ютуқларига бериладиган бу икки муҳофаза хужжатининг бир-биридан фарқи шундан иборатки, селекция ютугига патент тўлиц экспертиза ўтказилгандан сўнг берилади, гувоҳнома беришучун эса селекция ютугининг бир хиллиги ва барцарорлигини синаш кифоя. Бундан ташқари, гувоҳнома Узбекистонда муҳофаза қилинмайдиган ботаник ҳамда зоологик тур ва зотларга ҳам берилиши мумкин.