Tabiiy fanlar fakulteti kimyo kafedrasi kimyo yo’nalishi 2- kurs 20. 64-guruh talabasi nishonova gulhayo

---

O’ZBEKISTON RESPUBLIKASI OLIY VA O’RTA MAXSUS TA’LIM 
VAZIRLIGI 
FARG’ONA DAVLAT UNIVERSITETI 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
TABIIY FANLAR FAKULTETI 
Kimyo kafedrasi kimyo yo’nalishi 2- kurs 20.64-guruh talabasi 
NISHONOVA GULHAYO 
“Analitik kimyo” fanidan 
“Lyuminessent analiz” mavzusidagi 
 
 
 
 
 
 
ILMIY RAXBAR: 
 
 
ILMIY DARAJASI VA LAVOZIMI: 
 
FARG’ONA-2022 
KURS ISHI 

---

2 
Lyuminetsent titrlash metodi. 
Mundarija: 
I.
Kirish………………………………………………………………. 
II.
Asosiy qism……………………………………………….………. 
1.
Lyuminetsensiya hodisasi………………………………….………. 
2.
Lyuminetsent tahlilining tasnifi……………………………………………….
3.
Molekulyar lyuminessensiya………………………………….………………
III.
Xulosa…………………………………………………….………………… 
IV.
Foydalanilgan adabiyotlar ro’yxati
……………………….……………
 
 

---

3 
 
Asosiy qism 
1.
 
Lyuminitsensiya hodisasi
Agar biror moddaga tashqaridan energiya berilsa, yutilgan energiya ta’sirida 
moddani tashkil qilgan atomlar yoki molekulalar qo‘zg‘olgan holat ya’ni ortiqcha 
energiyaga ega bo‘lgan holatga keladi. Bu vaqtda elektronlar, ortiqcha energiya 
hisobiga atomlarning yuqori pog‘onalariga o‘tib qo‘zg‘algan holatda bo‘ladi.Lekin 
ular qo‘zg‘olgan holda uzoq saqlanmay, qisqa vaqt ichida ortiqcha energiyasini 
chiqarib, o‘zining avvalgi turg‘un holatiga kelishga harakat qiladi. Molekulalar va 
atomlar yutgan energiyasining bir qismini issiqlik emas nurlanish holida chiqarsa 
bu hodisa lyuminessensiya deyiladi. Lyuminessent nurlanish intensivligi Il analiz 
qilinayotgan moddaning konsentratsiyalarinyng ma’lum intervalida shu modda 
konsentratsiyasiga (C) proporsional bo‘ladi. 
Il = K*C 
Bu bog‘liqlikdan foydalanib ko‘pchilik moddalar miqdoriy analiz qilinadi. 
Lyuminessensiyani vujudga keltirish uchun odatda ul’trabinafsha nurlaridan 
foydalaniladi. Lyuminessent usuli juda sezgir metodlar qatoriga kiradi va uning 
yordamida moddalarning kam miqdorlarini (10-
6
- 10-
8
g/ml) aniqlash mumkin. 
Bundan tashqari kimyoviy analizda ba’zi lyuminessent hossaga ega bo‘lgan 
organik birikmalar titrlash jarayonida indikatorlar tariqasida ishlatilishi bilan 
muhim ahamiyatga ega. Organik moddalarning molekulasi kislotali yoki asosli 
hossalarga ega bo‘lsa, eritmada vodorod ionlari konsentratsiyasi o‘zgarishi bilan 
ularning lyuminessensiyasi ham o‘zgaradi. Kimyoviy analizning titrimetrik 
metodlarida bunday birikmalar lyuminesssent indikatorlar deb ataladi va ular 
moddalarning miqdorini aniqlashda muhim ahamiyatga ega. Lyuminessent analiz 
usuli sanoatda, qishloq xo‘jaligida keng qo‘llaniladi.
Titrimetriyada turli- tuman reaksiyalar ishlatiladi. Titrlash asosida qanday reaksiya 
yotishiga qarab titrimetrik analizning quyidagi metodlari farqlanadi. 

---

4 
1.Neytralizatsiya metodlari. Asosida neytralizatsiya reaksiyasi yotadi: